Een fles rode wijn per dag drinken is ongezond, maar een glas per dag reduceert mogelijk de kans op hartkwalen. Dit is een voorbeeld van ‘hormese’: het verschijnsel dat een agens dat in grote hoeveelheden schadelijk is, bij lage doses juist gezond is. Iets vergelijkbaars geldt voor zonlicht: lage doses worden geassocieerd met positieve gezondseffecten, hoge doses met verbranden en een hogere kans op huidkanker. Er zijn onderzoekers die zich op het omstreden standpunt stellen dat ook ioniserende straling hormetische eigenschappen heeft. In dit artikel gaan we nader in op de verschillende standpunten omtrent lage-dosiseffecten, de argumenten voor en tegen hormese en de consequenties van recente inzichten.
Lectorale rede bij de aanvaarding van het ambt van lector Medische Technologie Medische Technologie is een zeer breed begrip dat reikt van infuuspompen tot operatierobots tot lineaire versnellers, et cetera. In het vorige hoofdstuk is al uit de doeken gedaan waar het lectoraat Medische Technologie zich specifiek op richt: medische beeldvorming, radiotherapie en ICT in de zorg. Dat is bij elkaar een zeer breed vakgebied waarvan het lectoraat niet alle facetten kan bestrijken. Daarom richt het lectoraat zich op ontwikkelingen op die terreinen die belangrijke veranderingen in het werkproces teweeg kunnen brengen. Dat zijn de onderwerpen die van belang zijn voor de toekomstige Zorgprofessional 2.0. Hieronder worden de verschillende vakgebieden nader geïntroduceerd en er worden een aantal voor de Zorgprofessional 2.0 belangrijke historische trends beschreven. Samenvattend kan gesteld worden dat het lectoraat Medische Technologie zich heeft ontwikkeld van een specialistisch op radiotherapie gericht lectoraat, naar een breder op medische beeldvorming, radiotherapie, ICT in de zorg en eHealth georiënteerd lectoraat dat op diverse, met name gezondheidszorggerelateerde, terreinen een bijdrage levert aan de opleidingen van Hogeschool Inholland. De bijdrage van het lectoraat Medische Technologie heeft daarbij als doel afstudeerders van diverse studierichtingen op te leiden tot wat in deze rede wordt aangeduid met Zorgprofessional 2.0. Hiermee wordt in deze rede een beroepsbeoefenaar bedoeld die openstaat voor (ICT/technische) innovatie, die zorgconsumenten daarover kan adviseren en die innovatie in de beroepspraktijk weet te implementeren. Praktijkgericht onderzoek speelt daarbij een centrale rol: het draagt bij aan de onderzoekende blik van de Zorgprofessional 2.0, aan het up-to-date houden van de kennis van docenten en studenten en aan de verbinding met het werkveld.
Stereotactische radiotherapie van wervelmetastasen vereist een hoge precisie in alle stappen van de behandeling. Deze techniek werd in het VU medisch centrum in 2009 geïntroduceerd. Data met betrekking tot de behandeling van de eerste 17 klinische patiënten is geëvalueerd. Deze patiënten werden behandeld op een Novalis Tx versneller die beschikt over zowel een kilovolt (kV) cone beam CT (CBCT) scan als het ExacTrac® kV röntgensysteem. De gebruikte methode van de verschillende beeldmodaliteiten voor positionering en verificatie, de behandelingstijd en de intrafractie beweging worden in dit artikel beschreven.
De vraag naar gezonde, frisse dranken stijgt snel. Maar om een breed publiek aan te spreken, moeten deze dranken ook lekker zijn. Het FlavourFull Beverages project speelt in op deze behoefte door zich te richten op kombucha, een gefermenteerde drank op basis van thee die bekend staat om zijn gezondheidsvoordelen. Het doel van het project is om kombucha op een duurzame manier te voorzien van lekkere, verfijnde smaken. Hiervoor zal gebruik gemaakt worden van smaakextracten van Zeeuwse planten en reststromen. Smaakextracten kunnen immers de smaak van kombucha versterken zonder het suikergehalte te verhogen. Met deze KIEM GoChem aanvraag wil HZ University of Applied Sciences samen met Bierbrouwerij Vermeersen en RKI Sustainable Solutions extractieprotocollen ontwikkelen voor het extraheren van vluchtige organische componenten (VOC) uit zwarte bessen pulp en Zeeuwse planten zoals zeevenkel, duindoorn en zeekraal. Er zal gebruik gemaakt worden van microwave assisted extractie (MAE), een innovatieve, groene extractietechniek die met behulp van microgolfbestraling de selectieve extractie van smaakcomponenten met minimaal solventgebruik mogelijk maakt. Er zullen MAE-experimenten uitgevoerd worden om de procesparameters tijd, temperatuur en vermogen te optimaliseren en de smaakcomponentensamenstelling en het smaakprofiel van de extracten zullen geanalyseerd worden. De extracten zullen vervolgens ingezet worden voor de productie van een zwarte bessen kombucha met een intense smaak met diepgang. Zo wordt ervoor gezorgd dat iedereen in Zeeland kan genieten van een lekker drankje dat ook gezond is en de duurzaamheid van de regio ondersteunt. Het project sluit aan bij het GoChem programmadoel om duurzame groei te realiseren in de chemische sector. Doordat dit project focust op groene extractietechniek om duurzame, gezonde en smaakvolle voedingsproducten te ontwikkelen past het binnen het thema Duurzame Chemie, hoofdthema Chemische processen en technologie en sluit het aan bij de 2e pijler van het de Chemistry for life roadmap van ChemistryNL.
Het project KIM-Kunstmatige Intelligentie voor MBB’ers richt zich op de handelingsverlegenheid van Medisch Beeldvormings- en Bestralingsdeskundigen (MBB’ers) ten aanzien van Kunstmatige Intelligentie (Artificial Intelligence of AI). AI heeft de laatste jaren de radiologiewereld ingrijpend veranderd. Ook het werk van MBB’ers verandert daardoor sterk. AI wordt namelijk niet alleen ingezet voor beeldherkenning en diagnose, maar bijvoorbeeld ook voor workflow management, voor reconstructie van CT-beelden en voor automatische planning van radiotherapie. Dat is het werkterrein van MBB’ers, maar zij zijn in hun opleiding Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken (MBRT) niet in aanraking gekomen met AI. Daarmee ontstaat een handelingsverlegenheid waarvan zowel MBB’ers zelf als stakeholders zoals afdelingshoofden, directeuren en AI-experts aangeven dat die moet worden aangepakt. Dit moet ertoe leiden dat MBB’ers nu en in de toekomst niet alleen verantwoord met AI kunnen omgaan, maar ook een bijdrage kunnen blijven leveren aan de ontwikkeling van het werkveld. Om dit voor elkaar te krijgen is een sterk projectconsortium geformeerd bestaande uit hogescholen met een MBRT-opleiding, de beroepsverenigingen van MBB’ers (NVMBR) en radiologen (NVvR), Erasmus MC en het RIVM. Daarnaast is een adviesraad geformeerd met gerenommeerde AI-experts uit diverse gremia. Voor de succesvolle invulling van het AI kennishiaat is een tweetraps actieplan opgesteld: (1) Na een systematische inventarisatie van de state-of-the-art of AI voor radiologische doeleinden wordt een visiedocument opgesteld over AI voor MBB’ers nu en in de toekomst en (2) de zorgvuldig getoetste visie wordt omgezet in een protocol met twee online instructieprogramma’s: een introductie in AI op HBO niveau voor MBB’ers (i.o.) om het kennishiaat te dichten en een gevorderdenmodule op post-HBO niveau zodat MBB’ers een bijdrage kunnen leveren aan de ontwikkeling van hun werkveld met AI.
Een slokdarmoperatie heeft een grote impact op de fysieke gesteldheid. Dat, terwijl patiënten met slokdarmkanker vaak al een verminderde fitheid en voedingstoestand hebben. Het PRIOR-project richt zich op verbetering van fitheid en voedingstoestand voor de operatie, om het herstel daarna te bevorderen.Doel In dit project hebben we samen met diëtisten en fysiotherapeuten een zorgprogramma ontwikkeld voor patiënten met slokdarmkanker die nog geopereerd moeten worden. Het doel hiervan is het verbeteren van de fysieke fitheid en het vergroten van de kans op een goed herstel na de operatie. Resultaten Vanuit de deelnemende ziekenhuizen hebben in totaal 248 patiënten aan het project meegedaan. In de periode voorafgaand aan de operatie zien we dat de fitheid van patiënten tijdens chemotherapie en bestraling eerst fors daalt. Tijdens de daarop volgende gecombineerde trainings- en voedingsinterventie lukt het patienten goed om hun conditie weer te verbeteren, veelal tot boven hun beginniveau. Drie maanden na de operatie zien we dat de conditie van patienten nog fors verminderd is. Deze resultaten hebben we gepresenteerd op het internationaal congres oncologiefysiotherapie 2021. Patienten en zorgverleners zijn positief over de nieuwe zorg. Het trainen voorafgaand aan de operatie is veelal goed haalbaar.• Patiënten voeren de preoperatieve training op verschillende manieren uit, waarbij we een fitte, een fragiele en een vermoeide groep kunnen onderscheiden. Meer informatie over deze groepen is te vinden in een presentatie, welke gepubliceerd is op het wereldcongres fysiotherapie 2021. Meer resultaten van het onderzoek volgen in het najaar van 2021. De resultaten zullen worden gepubliceerd in (inter)nationale wetenschappelijke tijdschriften en gepresenteerd op (inter)nationale congressen en symposia Looptijd 01 mei 2017 - 01 januari 2023 Aanpak In het PRIOR-project hebben we samen met diëtisten en fysiotherapeuten vanuit de betrokken ziekenhuizen een nieuw zorgprogramma ontwikkeld en geïmplementeerd als nieuwe standaardzorg. Vanuit de ziekenhuizen is er daarnaast gewerkt aan een netwerk met eerstelijns (oncologisch gespecialiseerde) fysiotherapeuten, om patiënten optimaal te kunnen verwijzen voor de training. Met behulp van de verzamelde behandelgegevens onderzoeken we het herstel van patiënten na een slokdarmoperatie en de factoren die dit beïnvloeden. Met deze kennis willen we de zorg verder optimaliseren. Daarnaast kijken we naar mogelijkheden voor structurele financiering en maken we een plan voor uitbreiding van de nieuwe zorg in geheel Nederland. Binnen dit project werken we veel samen met studenten vanuit verschillende opleidingen, die in het kader van hun afstudeeronderzoek bij ons onderzoek aansluiten. Downloads en links
