Dienst van SURF
© 2025 SURF
Mirjam Nelis werd met haar scriptie: ‘De digitalisering van het fotografische beeld’ genomineerd voor de ABV Scriptieprijs 2013. Dit artikel is een aangepaste versie van de oorspronkelijke scriptie en ten behoeve van het cahierthema in context van de 21st century skills gezet.
Kunst ≈ Onderzoek is een samenwerkingsverband van kunstlectoraten in Nederland om onderzoek in de kunsten op de kaart te zetten en samenwerking te stimuleren. Kunst en ontwerpende disciplines hebben het vermogen om nieuwe ontwikkelingen in gang zetten in cultuur, politiek, economie, onderwijs en wetenschap. Om ons toekomstige werelden voor te kunnen stellen is het noodzakelijk om het onderzoekspotentieel van de kunsten te verkennen, te articuleren en te mobiliseren. Hiervoor is het belangrijk dat er meer aandacht komt voor onderzoek in de kunsten. Kunst ≈ Onderzoek fungeert als spreekbuis en denktank voor kunstlectoraten in actuele debatten over kunst, onderzoek en kunstonderwijs. Via dit platform wordt er kennis gedeeld en formuleren we gemeenschappelijke standpunten. Kunst ≈ Onderzoek richt zich de komende periode op: - een verdieping van het inhoudelijke debat op het gebied van onderzoek in de kunsten - duurzame samenwerking tussen kunstlectoren onderling en tussen kunst, onderwijs en onderzoek - verstevigen van de relatie tussen kunstonderzoek en kunstonderwijs - versterking van kwalitatieve onderzoeksgroepen aan kunsthogescholen door te werken aan manieren waarop je onderzoek inricht en organiseert - de derde cyclus in de kunsten in Nederland (zowel PD als PhD of andere trajecten) - aansluiting en kritische input op, en bijdrage aan beleidsagenda's op het gebied van praktijkgericht onderzoek, wetenschap en kunsten - planontwikkeling voor een nationale onderzoeksomgeving, waaronder het bouwen aan een landelijke community van praktijkgericht onderzoek in de kunst In de nieuwe periode wil het platform naast onderzoekers vanuit de kunstdisciplines, ook nadrukkelijk lectoraten en onderzoekers uitnodigen die zich bezighouden met de meer exploratieve, experimentele en kritische dimensie van de esthetische praktijk bv. vanuit de vakgebieden design, mode, beeldcultuur en technologie. Ook worden initiatieven en activiteiten ontwikkeld om de culturele sector en de kunstpraktijk zelf nog meer en beter te verbinden aan het praktijkgericht onderzoek in de kunsten.
Het voorstel voor dit platform komt van vijf lectoraten van verschillende kunsthogescholen. Het platform KUNST ≈ ONDERZOEK staat open voor alle onderzoeksdomeinen in kunst en design, van ‘artistic research’ tot de creatieve economie en van stedelijke vernieuwing tot cultuureducatie. Het platform komt voort uit een sterke behoefte om onderzoek in de kunsten in kaart te brengen, zichtbaar te maken en te profileren, maar zeker ook vanuit een wens voor meer samenwerking op verschillende gebieden en niveaus: zowel onderling als met niet-artistieke domeinen. Zowel de aanvragende als de deelnemende lectoraten worden nadrukkelijk betrokken bij de activiteiten van het platform. Kunstonderzoekers en lectoraten worden gestimuleerd en ondersteund om binnen het Platform kleinere thematische netwerken te ontwikkelen. Daarnaast wordt gestreefd naar de realisatie van een volwaardige derde cyclus in de kunsten: het platform zal daar actief aan bijdragen. Platform Praktijkgericht Onderzoek KUO sluit aan bij de volgende onderzoeksagenda’s en thema’s: NWA Route 14 en de investeringsagenda NWA, Strategische Onderzoeksagenda HBO ‘Onderzoek met Impact’, thema 9, de Human Capital Agenda en Topsector Creatieve Industrie.
In het Wijklab van de Arnhemse wijk Malburgen neemt een groep jongeren van de jeugdwijkraad via debatclubs deel aan het politieke leven in de wijk door eigen punten te agenderen. Ze leren daar taal gestructureerd in te zetten om hun argumenten helder voor het voetlicht te brengen. Deze jongeren leven in een beeldcultuur die hen vormt en hun gedrag stuurt. Het is hun ambitie om hier meer grip op te krijgen om ook op die manier hun stem te laten horen en invloed uit te oefenen. Ze willen een platform creëren om bewuster met beelden om te leren gaan, inzicht te ontwikkelen in beeldvorming in traditionele media en vaardiger te worden in het zelf beelden produceren voor social media. Het lectoraat Image in Context doet met kunstenaars en actieonderzoekers actief onderzoek naar de wijze waarop via artistieke interventies in sociale contexten groepen maatschappelijk krachtiger kunnen worden. Ze ontwikkelen hiermee voor beeldende kunstenaars en ontwerpers nieuwe beroepsperspectieven. Centraal hierin staat de vraag hoe bij niet professionele kunstenaars een artistieke attitude, een kunstenaarsmindset, te ontwikkelen is. onderzoeksvraag geformuleerd: Hoe kan een actieonderzoeksproces waarin de kunstenaar zijn vaardigheden, inzichten en attitude deelt, zo vormgegeven worden dat het leidt tot een overdraagbare methodiek waarbij jongeren via het maken van eigen producten kritisch leren omgaan met de wijze ze beeldend invloed kunnen uitoefenen? In dit project wordt door de actieonderzoeker Anne Braakman en de artistic researcher Kevin Perrin op drie niveaus ten behoeve van drie ambities met de jongeren wordt gewerkt: - Bewust maken van de kracht van beelden. - Vaardiger worden in het inzetten en produceren van beelden. - Ontwikkeling van een artistieke attitude.