Dienst van SURF
© 2025 SURF
Using survey data gathered among Dutch public sector management accountants, this contribution shows that appreciative skills and personal skills are considered the most important competencies of these professionals. The authors found gaps between the assigned importance and the actual level of competencies in the fields of interpersonal skills and technical skills. As well, there were differences between age groups.
Harvard Business Review auteurs Bazerman, Loewenstein en Moore stellen in hun artikel “Why good accountants do bad audits” (2002) dat het werkelijke probleem bij accountantscontroles niet zit in bewuste fraude door accountants maar schuilt in onbewuste beoordelingsfouten. Zij beroepen zich enerzijds op literatuur die constateert dat professionals onbewuste beoordelingsfouten begaan en anderzijds beschrijven zij omgevingsfactoren in de accountancypraktijk die onbewuste beoordelingsfouten door accountants zeer waarschijnlijk maken. In beperkte mate constateren zij door middel van experimenten dat accountants onbewuste beoordelingsfouten begaan. Onze studie beoogt op dit pad verder te gaan. Een groep studenten wordt aan een experiment in een accountancy-achtige omgeving onderworpen. Zij krijgen een waarderingsprobleem voorgelegd. De studenten blijken gevoelig voor suggesties in de hoogte van de waardering van het te waarderen object. Ook zijn ze gevoelig voor de presentatie van het object in de vorm van een bezitting of een schuld. De eerste onbewuste beoordelingsfout staat bekend als het anchoring effect; de tweede als het framing effect. We concluderen dat beide onbewuste beoordelingsfouten het onafhankelijke en objectieve oordeel van de accountant kunnen bedreigen.
De vier grote accountantskantoren zijn door de Autoriteit Financiële Markten op de vingers getikt vanwege slechte controles, zo blijkt uit een steekproef. Het is bovendien niet de eerste keer dat deze kantoren in opspraak komen. Behalve dat deze verplichte controles geldverslindend zijn, blijkt de kwaliteit dus ook duidelijk onder de maat.
LINK
Financieel professionals als accountants, boekhouders, belasting-, financiering- en verzekeringsadviseurs moeten een grotere rol spelen in het faciliteren van de verduurzaming bij hun mkb-klanten om te komen tot brede welvaart. Om dat te kunnen doen is meer kennis nodig over duurzaam adviseren en is er behoefte aan uitwisseling van ervaringen en best practices tussen de verschillende typen financieel professionals. Dit onderzoek gaat zorgen voor meer samenwerking tussen verschillende bloedgroepen van financieel professionals door de oprichting van een advieslab. Wij onderzoeken samen met hen de kansen en mogelijkheden die hier liggen, waarbij wij als kennisinstituut ook een impuls kunnen geven aan de (bij)scholing van de diverse beroepsgroepen. Het onderzoek leidt tot een advies hoe de samenwerking voor verdere kennisuitwisseling het beste kan worden vorm gegeven, een overzicht van bestaande instrumenten en tools voor duurzame advisering en een aanzet voor vervolgonderzoek.
CSRD staat voor Corporate Sustainability Reporting Directive. Via deze nieuwe wet- en regelgeving moeten bedrijven duurzaamheidsgegevens opnemen in hun jaarverslag onder andere vanuit de keten. Accountants dienen deze vervolgens te voorzien van een accountantsverklaring. Vanuit de bloembollen- en knollensector (in opdracht van de stichting Sustainable Suppliers; vertegenwoordigt 80% sector voor de droogverkoop) is er een CSRD-consortium opgericht met kernteamleden uit de keten. Royal Anthos (de brancheorganisatie voor de handel bloembollen en knollen) heeft de lead om met het consortium de toepassing van de CSRD te onderzoeken. Verwacht wordt dat een beperkt aantal bedrijven en afnemers van handelsbedrijven (vaak retailers) rapportageplichtig zullen zijn en de nodige duurzaamheidsinformatie zullen opvragen uit de keten. Tijdens de eerste CSRD-exploratie sessies kwamen vragen naar voren zoals: Kunnen producenten in de keten de data leveren? Wat wordt er van ze verwacht? Deze vragen zijn zeer geschikt om in een KIEM-aanvraag te onderzoeken, met als hoofdonderzoeksvraag: “Hoe beschikbaar en geschikt is de CSRD-data binnen de bloembollen- en knollensector bij leveranciers?”, en deelvragen: a) Welke eisen stellen afnemers aan producenten? b) In hoeverre voldoen de producenten aan de eisen? c) Hoe kunnen producenten voldoen aan deze nieuwe informatievraag? d) Welke inspanningen zijn nodig om ontbrekende data te verkrijgen? e) Welke rol hee^ bestaande certificering in de informatiebehoefte? De beoogde projectresultaten zijn: o Website CSRD Q&A bollensector: o Welke CSRD-informatie is voorhanden en wat niet (de GAP)? o Mogelijke acties om de GAP te verkleinen (laaghangend fruit) o Masterclass praktisch omgaan met CSRD (wordt omgezet naar een webinar) o Ontwikkelen van een vaktechnische publicatie en of wetenschappelijke publicatie Het KIEM-project wordt geleid en uitgevoerd door het Yuverta practoraat Circulaire Agribusiness waarin wordt samengewerkt met het Hogeschool Arnhem Nijmegen lectoraat Futureproof Control (gespecialiseerd op CSRD en reporting).
Digitalisering verandert de werkprocessen van accountantskantoren ingrijpend. Softwarepakketten nemen veel handmatige werkzaamheden van accountants en administrateurs over. Er is een explosieve groei van softwareapplicaties, informatiesystemen, rapportage tools, financial auditing tools, process mining tools, machine learning tools, blockchain technologie, online portal systemen, datamanagement en -analyse methoden. Om efficiënt in te blijven spelen op klantbehoeften moeten mkb-accountantskantoren hun weg vinden in onnoemelijk veel nieuwe ICT-technologie. Zij worden IT-gedreven ondernemingen, terwijl zij daar eerder niet op waren gericht. Zij krijgen een nieuwe onbekende taak. De onderzoeksvraag in dit onderzoek luidt: Hoe kan de mkb-accountant digitalisering, ICT en data-analyses inzetten in zijn beroepspraktijk, zodat beter aan de wensen van zijn mkb-klanten wordt voldaan en de eigen bedrijfsvoering en werkprocessen efficiënter worden? Hiervoor ontwikkelen wij een zelfscan en een data-analyse protocol waarmee de accountant de digitalisering en data-analyse in zijn beroepspraktijk kan verbeteren. Met de zelfscan kan de accountant voor zijn accountantspraktijk, gegeven de wensen van zijn mkb-klanten en de wensen met betrekking tot zijn eigen bedrijfsvoering en werkprocessen, bepalen: het gebruik van de beschikbare informatiesystemen en software tools; de koppeling van de verschillende, beschikbare informatiesystemen en gegevensbronnen van klanten; de implementatie van online portals; en geschikte algoritmen voor de samenstellingswerkzaamheden (gebruikmakend van datamining en machine learning methoden). In het data-analyse protocol staan de relevante data-analyse stappen en data-analyse tools, gebruik makend van Artificial Intelligence (AI), voor de advisering van de accountant aan zijn mkb-klanten beschreven. De wensen van zijn mkb-klanten dienen als uitgangspunt voor de service portfolio van de mkb-accountant. Het gebruik van software, gegevensbestanden en data-analyse zal zodanig moeten zijn dat het gewenste service portfolio kan worden gerealiseerd en tevens de bedrijfsvoering en werkprocessen van het accountantskantoor worden verbeterd (qua efficiëntie en kosten).