Voeding is van groot belang bij de preventie en behandeling van ziekten. Als gezondheidsbevorderaar speelt de poh een belangrijke rol in het bespreekbaar maken van voedingsgedrag en het begeleiden van patiënten naar een gezonder voedingspatroon. Wat kunnen poh's doen om gezonder voedingsgedrag te stimuleren? De auteurs geven tips.
De productie en consumptie van voedselproducten is op dit moment verantwoordelijk voor een groot deel van de milieubelasting en uitstoot van broeikasgassen. Het wordt daarom steeds belangrijker om manieren te vinden om de milieueffecten van voedsel te verminderen, bijvoorbeeld door gedragsveranderingen bij consumenten. Het doel van het huidige onderzoek is om inzicht te krijgen in de huidige (wetenschappelijke) kennis over gedragsdeterminanten en digitale gedragsveranderingsinterventies die een duurzaam voedingspatroon stimuleren met als doel tot aanbevelingen te komen voor het stimuleren van een duurzaam en gezond voedingspatroon van inwoners van Noord-Nederland. Het onderzoek is uitgevoerd door het lectoraat Transformational Media van NHL Stenden Hogeschool en maakt deel uit van het door SNN-gesubsidieerde project ‘Van Veggie Lab naar Veggie Farm Fab’.
Wijkverpleegkundigen en poh’s hebben een belangrijke rol in zorg voor voeding. Eén van de taken daarin is het bevorderen van gezond voedingsgedrag door middel van het geven van voorlichting. Bij het geven van voorlichting kunnen verschillende materialen gebruikt worden. Het doel van deze rapportage is het in kaart brengen van ervaringen met voorlichtingsmaterialen door wijkverpleegkundigen en poh’s. In deze rapportage is te lezen welke materialen gebruikt worden, hoe deze materialen ingezet worden en wat de ervaringen zijn met de verschillende materialen. Daarnaast zijn de behoeften naar tools bij de begeleiding van zorgvragers rondom het bevorderen van gezond eetgedrag in kaart gebracht. Deze punten worden apart weergegeven voor poh’s en vervolgens voor wijkverpleegkundigen.
De inzet van blended care in de zorg neemt toe. Hierbij wordt fysieke begeleiding (face-to-face) met persoonlijke aandacht door een zorgprofessional afgewisseld met digitale zorg in de vorm van een platform of mobiele applicatie (eHealth). De digitale zorg versterkt de mogelijkheden van cliënten om in hun eigen omgeving te werken aan gezondheidsdoelen en handvatten tijdens de face-to-face momenten. Een specifieke groep die baat kan hebben bij blended care zijn ouderen die na revalidatie in de geriatrische revalidatiezorg (GRZ) thuis verder revalideren. Focus op zowel bewegen (door fysio- en oefentherapeut) en voedingsgedrag (door diëtist) is hierbij essentieel. Echter, na een intensieve zorgperiode tijdens hun opname wordt revalidatie veelal thuis afgeschaald en overgenomen door een ambulant begeleidingstraject of de eerste lijn. Een groot gedeelte van de ouderen ervaart een terugval in fysiek functioneren en zelfredzaamheid bij thuiskomt en heeft baat bij intensieve zorg omtrent voeding en beweging. Een blended interventie die gezond beweeg- en voedingsgedrag combineert biedt kansen. Hierbij is maatwerk voor deze kwetsbare ouderen vereist. Ambulante en eerste lijn diëtisten, fysio- en oefentherapeuten erkennen de meerwaarde van blended care maar missen handvatten en kennis over hoe blended-care ingezet kan worden bij kwetsbare ouderen. Het doel van het huidige project is ouderen én hun behandelaren te ondersteunen bij het optimaliseren van fysiek functioneren in de thuissituatie, door een blended voeding- en beweegprogramma te ontwikkelen en te testen in de praktijk. Ouderen, professionals en ICT-professionals worden betrokken in verschillende co-creatie sessies om gebruikersbehoefte, acceptatie en technische eisen te verkennen als mede inhoudelijke eisen zoals verhouding face-to-face en online. In samenspraak met gebruikers wordt de blended BITE-IT interventie ontwikkeld op basis van een bestaand platform, waarbij ook gekeken wordt naar het gebruik van bestaande en succesvolle applicaties. De BITE-IT interventie wordt uitgebreid getoetst op haalbaarheid en eerste effectiviteit in de praktijk.
In het project “De ontwikkeling van een paper prototype ter bevordering van gezonde voedingskeuzes bij mbo-studenten” onderzoekt de Haagse Hogeschool in co-creatie met Codename Future en Waag Society de mogelijkheden om gezonde voedingskeuzes door middel van sociale normen te stimuleren onder jongeren. Bedrijven uit de creatieve industrie zien dat er een vraag ligt bij opdrachtgevers uit het mbo-onderwijs om in het kader van het thema burgerschap in te spelen op de eetgewoonten van jongeren. Huidige lespakketten lijken ontoereikend om gezonde voedingskeuzes bij deze doelgroep te stimuleren. Creatieve ondernemers hebben echter onvoldoende kennis van de oorzaken van ongezonde voedingskeuzes en manieren om gezonde voedingskeuzes te stimuleren onder jongeren, om voor hun opdrachtgevers uit het mbo-onderwijs effectieve toepassingen te ontwikkelen. Zij hebben het lectoraat Gezonde Leefstijl in een Stimulerende Omgeving van de Haagse Hogeschool gevraagd wat wel zou kunnen werken. Het onderzoek richt zich op de vraag hoe op een aansprekende manier een sociale norm kan worden ingezet om hen te stimuleren om gezonde voedingskeuzes te maken. De beoogde uitkomst van het project is een paper prototype van een digitale sociale norm interventie om gezond voedingsgedrag te stimuleren bij mbo-studenten.
De ‘Uitblinkers-interventie' voor gedragsverandering is een project dat de mondgezondheid van jonge kinderen, vooral in gezinnen met een lagere sociaaleconomische positie, wil verbeteren. Door middel van een unieke gespreksmethodiek, gebaseerd op bewezen strategieën, richt het zich op verbetering van mondverzorgingsgewoonten en voedingsgedrag. Deze interventie wordt momenteel getoetst en verder ontwikkeld in de praktijk.
