Toeleveranciers van de auto-industrie worden steeds vaker geconfronteerd met vragen op het gebied van dunne plaat van Hoge Sterkte Staal (HSS). Daarnaast wordt HSS in veel andere toepassingen gebruikt, waarbij gewichtsbesparing van belang is. Deze publicatie, die binnen het project 'nieuwe materialen' is ontwikkeld, geeft antwoord op de meest voorkomende praktische vragen die zich bij de verwerking van dunne plaat van HSS voor kunnen doen. De vervormingsstaalsoorten met verhoogde sterkte, die in de strikte zin niet onder het begrip HSS vallen, zijn vanwege de brede toepassing in de dunne plaatverwerking in dit Tech-Info-blad inbegrepen. In het kader van dit project zijn tevens uitgegeven: TI.04.19 'Roestvast staal in dunne plaat en buis', TI.04.20 'Scheidingstechnieken voor dunne plaat en buis', TI.04.21 'Aluminium in dunne plaat en buis' en TI.04.22 'Ontwerpen van dunne plaat producten en de Eindige Elementen Methode. Deze publicaties zijn op http://www.dunneplaat-online.nl/smartsite9719.htm?goto=13697 vrij te downloaden.
Deze publicatie is binnen het project 'nieuwe materialen' ontwikkeld en geeft informatie over nieuwe(re) roestvaste staalkwaliteiten, en is gericht op de verwerkers van dunne plaatmaterialen met dikten van 0,3 t/m ca. 3 mm. Een deel van de informatie is evenwel ook van toepassing voor andere plaatdikten en andere producten uit roestvast staal. In het kader van dit project zijn tevens uitgegeven: TI.04.18 'Hoge Sterkte Staal in dunne plaat en buis', TI.04.20 'Scheidingstechnieken voor dunne plaat en buis', TI.04.21 'Aluminium in dunne plaat en buis' en TI.04.22 'Ontwerpen van dunne plaat producten en de Eindige Elementen Methode.
De productie van bouwmaterialen veroorzaakt ca. 11% van de wereldwijde CO2 uitstoot. Een groot aandeel hierin heeft beton: De voor verharding benodigde chemische reacties van cement veroorzaken naar schatting 6% van de mondiale uitstoot. Om in 2050 een circulaire economie te helpen bereiken is een belangrijke strategie om middels nieuwe recepturen beton te gebruiken met lagere CO2-emissie gecombineerd met 3D-printen. Voordeel van 3D-printen is dat materiaal aangebracht wordt daar waar nodig. Dat is efficiënter dan betonstorten in bekistingen. Ecocem heeft in een labomgeving een receptuur ontwikkeld met lagere CO2-emissie dan conventioneel Portlandcement: ‘CO2-arm’ cement. De receptuur is gebaseerd op gebruik van staalslakken. Een nadeel is echter dat staalslakken minder reactief zijn, hetgeen van invloed is op belangrijke eigenschappen bij de verwerking in beton, zoals vloeibaarheid en uitharding. Voor succesvolle toepassing van een ‘CO2-arme’ receptuur is een goede verwerkbaarheid essentieel. Het ontbreekt echter aan ervaring hoe recepturen voor ‘CO2-arm’ beton gecombineerd kunnen worden met 3D-printen voor het verkrijgen van gewenste producteigenschappen. Op basis van reacties van potentiële afnemers geeft betoncentrale Rouwmaat aan dat deze tekortkoming mogelijke doorbraak van 3D-betonprinten benadeelt. Saxion lectoraat Industrial Design heeft door experimenten met additive manufacturing van beton veel ervaring in onderzoek naar de wisselwerking tussen materiaalsamenstelling, proceseigenschappen en toepassingsmogelijk¬heden en beschikt over een 3D-betonprintlab. Gebaseerd op een casestudy voor fabricage van buitenornamenten (van Creastone) onderzoekt dit project daarom hoe variaties in receptuur van ‘CO2-arm’ beton gecombineerd met 3D-printen eigenschappen zoals sterkte, draagkracht en dichtheid beïnvloeden. Het beoogde resultaat zijn ‘CO2-arme’ betonrecepturen met bijbehorende procesbeschrijving voor toepassingen met gewenste materiaaleigenschappen. Deze kennis is noodzakelijk om ‘CO2-arm’ beton materiaalefficiënt toe te kunnen passen. Doordat de partners deel uitmaken van de bouwsector Oost-Nederland is de verwachting dat een succesvol project een hefboomeffect heeft voor adoptie van ‘CO2-arm’ beton in de praktijk.
