Dienst van SURF
© 2025 SURF
Presentatie voor de 20e Nederlandse Testdag, m.m.v. Raymond Slot, Wiebe Wiersema, (HU), Christian Köppe (HAN, Arnhem), Sjaak Brinkkemper, Jan Martijn van der Werf (UU Utrecht). The Software Architecture of the Schiphol Group is taken as an example. Compliance checking of software rulescan be done with the Hogeschool Utrecht Software Architecture Compliance Checking Tool which is available at http://husacct.github.io/HUSACCT/
Dit boek gaat over enterprise architectuur. Enterprise architectuur is een relatief nieuwe discipline, met als doel de opzet, structurering en inrichting van organisaties te sturen en vast te leggen. Enterprise architectuur omvat de business architectuur (beschrijving van bedrijfsprocessen en hoe deze gestructureerd zijn) en de ICT architectuur (de architectuur van het applicatielandschap en van infrastructuur architectuur). De discipline is de afgelopen 20 jaar ontstaan vanuit het bedrijfsleven en de overheid, waar men behoefte had aan inzicht en overzicht in de complexiteit van een moderne organisatie. Het boek beschrijft de rol en het nut van enterprise architectuur en de motivatie voor toepassing ervan. Onderzoeksvragen die hierbij aan de orde komen zijn: waarom wordt er door organisaties überhaupt aandacht besteed aan enterprise architectuur? Wat wordt er nu mee bedoeld? Wat willen we ermee bereiken? Worden de doelstellingen ook gehaald? Kunnen we hier ook de resultaten van meten? We zullen trachten op deze vragen een concreet en helder antwoord te formuleren.
Dit artikel beschrijft onderzoek naar de rol die Enterprise Architectuur kan hebben bij het verduurzamen van een organisatie van hoger onderwijs. Hierbij zijn de volgende producten opgeleverd: - Een overzicht van relevante literatuur met betrekking tot Enterprise Architectuur en Duurzaamheid. - Een overzicht van de rol die Enterprise Architectuur speelt in geselecteerde organisaties en instellingen voor Hoger Onderwijs. - Een validatie van de beschreven ‘best practices’. - Lesmateriaal over de rol van Enterprise Architectuur en Duurzaamheid. Uit het onderzoek blijkt dat de rol van Enterprise Architectuur bij het behalen van duurzaamheidsdoelstellingen op dit ogenblik nog gering is. Wel zien de geïnterviewde architecten en duurzaamheidscoördinatoren op termijn een grotere rol weggelegd voor Enterprise Architectuur.
De Nederlandse agrosector heeft te maken met sterke schaalvergroting, klimaatverandering, achteruitgang van bouwland door bodemverdichting van zware machines, teruglopende beschikbaarheid van arbeid en een strengere milieuwetgeving. Oplossingen worden gezocht in het gebruik van kleine, autonome machines (agrobots) die specifieke taken van boeren kunnen overnemen. Nederlandse machinebouwers als Lely spelen hierop in met melk-, voer- en mestruimrobots. De agrarische sector wil steeds efficiënter werken, haar productiviteit verbeteren en vraagt zodoende voortdurend om slimmere applicaties. Een toekomstbeeld waarbij samenwerkende agrobots situaties kunnen beoordelen en gezamenlijk complexe taken kunnen uitvoeren wordt gezien als ‘The next step’ en onvermijdelijk, maar tevens als ingewikkeld, risicovol en voorlopig onrealiseerbaar. Machinebouwers hechten grote waarde aan betrouwbaarheid en missen de technologie om onderlinge coöperativiteit tussen machines met de nodige robuustheid te kunnen ontwikkelen en te integreren in hun product. De HAN heeft inmiddels veel ervaring opgebouwd op het gebied van programmeertools voor robotica en wil samen met kennisinstellingen als WUR, TUDelft en UT, machinebouwers als Lely en MultiToolTrac en eindgebruikers uit de agrarische sector, kennis en ervaring ontwikkelen op het gebied van het programmeren van robuuste, coöperatieve systemen. Het consortium wil dit doen met behulp van een modelgebaseerde workflow op basis van een integrale, open source toolchain waarin bestaande tools c.q. ecosystemen zijn geïntegreerd. Dit moet uiteindelijk resulteren in een praktijkdemonstratie – op de Floriade 2022 - van de technologie middels twee prototypes: mestrobots in de veehouderij en oogstafvoersystemen in de akkerbouw. Ten behoeve van een goede projectfocus beschouwt DurableCASE autonomie als reeds bestaand en voegt hier coöperativiteit aan toe. Concreet levert DurableCASE het volgende op: - gedemonstreerde en gepubliceerde, toepasbare kennis over robuuste coöperativiteit in agrobotica, gebaseerd op multi-agent technologie; - een open toolchain die efficiënte, modelgebaseerde ontwikkeling van robuuste coöperativiteit mogelijk maakt; - inzicht in de business case; - lesmateriaal op basis van bovengenoemde kennis en toolchain.
Inwoners van Nederland worden steeds ouder, terwijl er minder fysieke zorg beschikbaar komt door een gebrek aan personeel en middelen. Eén van de meest voor de hand liggende manieren om toch adequate zorg te kunnen geven is het inzetten van zorgtechnologie, waaronder digitale zorgassistenten die gebruikers helpen bij het ondersteunen van een dagritme, het op tijd innemen van medicatie, en het krijgen van de juiste zorg op het juiste moment. Dit brengt de nodige uitdagingen met zich mee, op gebied van acceptatie door cliënten en mantelzorgers, geschiktheid van de technologie, en de organisatie van fysieke en digitale zorg. In het project Adaptieve Technologie voor een beter Zorgpad (AdapT-Zorg) staat de volgende onderzoeksvraag centraal: Welke factoren zijn van belang bij de (door)ontwikkeling van een zorgassistent gericht op levensloopbestendige en continue inzet bij patiënten met dementie? Het resultaat van het project is een handreiking voor (door)ontwikkeling van een slimme zorgassistent. Deze bestaat uit een patient journey, gebruiksintentie, softwarearchitectuur, concept van mogelijkheden van AI bij zorgassistenten, een impactschets, en aandachtspunten voor toekomstige projecten. Het consortium bestaat mkb-partner Tinybots en hogeschool Saxion (lectoraten Ethiek & Technologie, Ambient Intelligence en Technology, Health & Care), en ZZG Zorggroep is aangesloten als partnerorganisatie Het project bestaat uit 4 werkpakketten. In WP1 Zorgpad en organisatie wordt de huidige situatie in kaart gebracht. In WP2 Datavraag en databenutting wordt de beschikbare data voor het gebruik in een zelflerende zorgassistent onderzocht alsook de technische uitdagingen om deze data daadwerkelijk te benutten. In WP3 Impact van de adaptieve zorgassistent wordt de mogelijke impact in kaart gebracht en leggen we de basis voor verantwoorde doorontwikkeling en implementatie van een zorgassistent. Tot slot worden in WP4 Projectmanagement en Kennisbenutting de inzichten en producten vanuit het onderzoek gedeeld binnen én buiten het consortium.
Binnen het RAAK-project Smart Vision for UAVs is kennis ontwikkeld om UAVs autonoom te laten vliegen. Deze kennis is verankerd in de Twirre-architectuur voor UAVs. Vanaf het begin is afgesproken dat alle ontwikkelingen (zoals de architectuur, software en beschrijving van hardware) van Twirre openbaar zijn. De Twirre-architectuur is getest met meerdere prototypes. Met de Top-up wordt het mogelijk op korte termijn de Twirre-architectuur te documenteren en open source te maken. Daardoor wordt de verworven kennis openbaar toegankelijk en de verdere ontwikkeling daarvan versneld. Een unique selling point van Twirre is dat deze architectuur niet ontworpen is voor een specifieke UAV of voor UAVs van een specifieke leverancier. Twirre simuleert in feite de stick-commando’s van de grondpiloot en communiceert met de rest van de hardware van de UAV als of het een ontvanger is die radiografische de stick-commando’s ontvangt. Omdat de communicatie van de ontvangers met de rest van de UAV-hardware is gestandaardiseerd, is Twirre UAV-leverancier agnostisch. De Twirre- architectuur is goed schaalbaar van kleine tot grote UAVs. Het gebruik van low-cost componenten maakt Twirre niet alleen geschikt voor het bedrijfsleven, maar ook voor onderwijs- en hobbyprojecten. Twirre voegt aan een commodity UAV een Local Position System (LPS) toe met een breed scala aan sensoren, zoals (stereo) camera’s, ultrasoon sonars, LIDAR’s, gyroscopen, acceleratiemeters, magnetisch kompas en RTK GPS. Alle noodzakelijke berekeningen om met de UAV geautomatiseerd te kunnen vliegen, worden op een processorbord op de UAV zelf uitgevoerd. Verder zijn er software missie-bouwstenen ontwikkeld die herbruikbaar zijn, zodat sneller en eenvoudiger nieuwe missies ontwikkeld kunnen worden. Over Twirre zijn twee peer-reviewed wetenschappelijke artikelen gepubliceerd. Het Twirre-concept wordt op dit moment verder doorontwikkeld en geëvalueerd in projecten op verschillende toepassingsgebieden: • het TKI Wind op Zee project Inspection with automated UAVs using Computer Vision; • het KIEM SI project Autonoom navigeren met drones in de glastuinbouw; • binnen het Region of Smart Factory project Smart Sailing wordt door de NHL een spin-off van Twirre gebruikt; • er is een KIEM SI aangevraagd voor het project Autonoom navigeren met drones in magazijnen. De verwachting is dat er in de nabije toekomst veel vraag zal zijn naar nieuwe slimme toepassingen van autonome UAVs. De Twirre architectuur kan hieraan een belangrijke bijdrage leveren. Door Twirre open source en public domain te maken, worden de ontwikkeling en het laagdrempelig gebruik van Twirre gestimuleerd. Hiermee komt de kennis van Twirre tevens beschikbaar voor derden: bedrijven, instellingen en personen die niet bij het RAAK- project betrokken waren. Door een online-Twirre-community op te zetten, wordt de verdere ontwikkeling van Twirre nog meer versneld en wordt het gebruik ervan opgeschaald. In de community worden bijdragen van derden aan de Twirre-architectuur toegevoegd en beschikbaar gesteld aan iedereen.