Deze rapportage maakt deel uit van zes rapportages die zijn opgeleverd in het WHeelchair ExercisE and Lifestyle Study (WHEELS) project. In deze rapportages worden de resultaten gepresenteerd van de Intervention Mapping (IM) stappen 1 t/m 6 in het ontwikkelen van een leefstijlapp voor rolstoelgebruikers met een dwarslaesie of beenamputatie. Deze rapportage betreft de uitwerking van IM-stap 3 waarin gedragsveranderingsmethodieken en praktische strategieën zijn geselecteerd om de veranderdoelen (beoogde veranderingen in het beweeg-, voedings- en ontspangedrag) te behalen.
Deze rapportage maakt deel uit van zes rapportages die zijn opgeleverd in het WHeelchair ExercisE and Lifestyle Study (WHEELS) project. In deze rapportages worden de resultaten gepresenteerd van de Intervention Mapping (IM) stappen 1 t/m 6 in het ontwikkelen van een leefstijlapp voor rolstoelgebruikers met een dwarslaesie of beenamputatie. Deze rapportage betreft de uitwerking van IM-stap 3 waarin gedragsveranderingsmethodieken en praktische strategieën zijn geselecteerd om de veranderdoelen (beoogde veranderingen in het beweeg-, voedings- en ontspangedrag) te behalen.
Deze rapportage maakt deel uit van een serie van zes rapportages die zijn opgeleverd in het WHeelchair ExercisE and Lifestyle Study (WHEELS) project. In deze rapportages worden de resultaten gepresenteerd van de Intervention Mapping (IM) stappen 1 t/m 6 in het ontwikkelen van een leefstijlapp voor rolstoelgebruikers met een dwarslaesie of beenamputatie. Deze rapportage betreft de uitwerking van IM-stap 1 waarin een planningsgroep is samengesteld en inzicht is verkregen in de aard en oorzaken van de leefstijlproblematiek die speelt bij rolstoelgebruikers.
Wheelchair users with a spinal cord injury (SCI) or amputation generally lead an inactive lifestyle, associated with reduced fitness and health. Digital interventions and sport and lifestyle applications (E-platforms) may be helpful in achieving a healthy lifestyle. Despite the potential positive effects of E-platforms in the general population, no studies are known investigating the effects for wheelchair users and existing E-platforms can not be used to the same extent and in the same manner by this population due to differences in physiology, body composition, exercise forms and responses, and risk injury. It is, therefore, our aim to adapt an existing E-platform (Virtuagym) within this project by using existing data collections and new data to be collected within the project. To reach this aim we intend to make several relevant databases from our network available for analysis, combine and reanalyze these existing databases to adapt the existing E-platform enabling wheelchair users to use it, evaluate and improve the use of the adapted E-platform, evaluate changes in healthy active lifestyle parameters, fitness, health and quality of life in users of the E-platform (both wheelchair users and general population) and identify determinants of these changes, identify factors affecting transitions from an inactive lifestyle, through an intermediate level, to an athlete level, comparing wheelchair users with the general population, and comparing Dutch with Brazilian individuals. The analysis of large datasets of exercise and fitness data from various types of individuals with and without disabilities, collected over the last years both in the Netherlands and Brazil, is an innovative and potentially fruitful approach. It is expected that the comparison of e.g. wheelchair users in Amsterdam vs. Sao Paulo or recreative athletes vs. elite athletes provides new insight in the factors determining a healthy and active lifestyle.
Sport en bewegen stimuleert de vitaliteit, weerbaarheid en ontwikkeling van mensen. Het is daardoor een belangrijk medicijn in het voorkomen van gezondheidsproblemen, verminderde participatie en kwaliteit van leven. Rolstoelgebruikers hebben de minst actieve leefstijl in vergelijking met andere populaties met een beperking. Handbiken is qua energieverbruik en schouderbelasting een gunstigere vorm van voortbewegen dan rolstoelrijden. Om rolstoelgebruikers een doel te geven om zelfstandig te gaan trainen in de handbike wordt jaarlijks de HandbikeBattle georganiseerd, een wedstrijd waarbij teams van oud-revalidanten een Oostenrijkse alp bedwingen. Deelnemers zijn onervaren en moeten hier, met advies vanuit het revalidatiecentrum, serieus voor trainen. Een belangrijk aandachtspunt bij het trainen voor de HandbikeBattle is het voorkomen van overbelastingsklachten. Rolstoelgebruikers zijn immers ook in het dagelijks leven afhankelijk van hun bovenlichaam. Vanuit de begeleidingsteams van de handbikers liggen er nog veel vragen over het optimaal trainen van deze doelgroep aangezien er nog weinig over bekend is voor deze groep en de balans tussen belasting-belastbaarheid complex is. Hiermee samenhangend, is er eveneens weinig bekend over wat de optimale handbike-afstelling is voor de gebruiker om overbelastingsklachten te voorkomen. Het doel van dit onderzoek is om de participerende revalidatiecentra, trainers van rolstoelgebruikers, en handbikeleveranciers in staat te stellen om maatwerk te leveren bij het geven van trainingsadvies en het goed passend maken van de handbike aan de gebruiker. In dit KIEM-project worden vragen en kennis wat betreft training en handbikepassing geïnventariseerd bij revalidatiecentra, de (aangepaste) sport, handbikeleveranciers en m.b.v. literatuur. Met deze informatie zal er vervolgens 1) een app worden ontwikkeld om rolstoelactiviteiten in het dagelijks leven, trainingen en overbelastingsklachten te kunnen monitoren; 2) een technische tekening van een handbike-testopstelling worden gemaakt; en 3) een RAAK-PRO aanvraag worden geschreven waarin, m.b.v. de app en de handbike-testopstelling, de optimale training en handbikeconfiguratie worden onderzocht.
Uit overleg met de Zitadviesteams (ZAT) van verschillende revalidatiecentra blijkt dat zij vaak handbewogen rolstoelgebruikers zien met klachten, zoals bijvoorbeeld overbelasting van de armen, vermoeidheid en pijn, die voorkomen hadden kunnen worden als de rolstoelgebruiker een betere, op de persoon afgestelde, rolstoel had gekregen. Voor een optimale interactie van mens en technologie is een rolstoel passend op de persoon is. Om maatwerk te leveren, is er behoefte aan een meetprotocol om op een gestandaardiseerde manier in kaart te brengen welke rolstoel in- en afstellingen er voor een individuele rolstoelgebruiker noodzakelijk zijn en om de geleverde rolstoel te optimaliseren en vervolgens ook te evalueren. Een dergelijk meetprotocol is al jaren beschikbaar in alle revalidatiecentra in Nederland om het lopen van revalidanten in kaart te brengen. Voor rolstoelgebruikers is een dergelijke gestandaardiseerde analyse van het zitten en rijden echter nog niet beschikbaar. Er zijn verschillende meetinstrumenten beschikbaar maar deze zijn voornamelijk in wetenschappelijk onderzoek ingezet en niet in de revalidatiepraktijk. Het is daarom van belang om uit te zoeken welke meetinstrumenten geschikt zijn om te implementeren in de revalidatiecentra voor de verschillende rolstoelgebruikers (b.v. mensen met een hoge en lage dwarslaesie cq met goede of slechte romp- en/of armhandfunctie). Daarnaast moet er consensus komen over wanneer deze voor- en nametingen het beste kunnen worden uitgevoerd. Het doel van dit project is te komen tot een eerste blauwdruk van een meetprotocol die rolstoelleveranciers en ZATs kunnen gebruiken bij het aanmeten en passen van een rolstoel. Met dit meetprotocol kan een onafhankelijk rolstoeladvies gegeven worden, waarmee veel zit-gerelateerde klachten kunnen worden voorkomen en zal de rolstoelmobiliteit worden bevorderd.
