Het onderzoek ‘Professioneel Ouderschap in Gezinshuizen’ is een tweejarig project dat mede mogelijk gemaakt werd door een subsidieregeling van Stichting Innovatie Alliantie en uitgevoerd door een consortium bestaande uit de Christelijke Hogeschool Ede, Gezinshuis.com en Joozt LSG-Rentray. Als experts zijn betrokken bij dit project de Universiteit Utrecht, het Nederlands Jeugdinstituut, de Hogeschool van Amsterdam en Combinatie Jeugdzorg. Het onderzoek draait om uithuisgeplaatste jongeren met een complexe geschiedenis, die noodgedwongen in een gezinshuis moeten wonen. Voor publicatie aangeboden resultaten van dit project: • Rapportage van de Focusgroepen • Reflectie-instrument voor gezinshuisouders • Samenvatting van de onderzoeksresultaten • 4 Minimagazines
MULTIFILE
In dit artikel bespreken we de waarde van de methode van Toegepaste Conversatieanalyse voor het sociaal werk aan de hand van het project Professioneel Ouderschap in Gezinshuizen en het daaruit voortgekomen promotieonderzoek ‘Hechting in interactie’. Hoewel Toegepaste Conversatieanalyse meerdere functies heeft, beperken we ons in dit artikel tot de functies: ontdekken, verhelderen en respecificeren. We laten zien dat Toegepaste Conversatieanalyse bij uitstek geschikt is voor het beantwoorden van een hoe-vraag.
In dit artikel presenteren we de uitkomsten van een grootschalig praktijkgericht onderzoek naar de relatie tussen gezinshuisouders en ouders van jeugdigen die niet meer thuis kunnen wonen. De volgende onderzoeksvraag was daarbij leidend: Welke aanpak om tot een constructieve samenwerkingsrelatie te komen tussen ouders en gezinshuisouders, in de zorg en opvoeding van een jongere die niet meer thuis kan wonen, kan worden ontleend aan theorie en praktijk? Het onderzoek bestaat uit vier fasen waarin achtereenvolgens: 1) een verkenning is gedaan naar wat samenwerking constructief maakt; 2) een verdieping is gedaan door naar concrete samenwerkingsituaties te kijken; 3) is geverifieerd of de analyse van de eerste twee fases voldoende verklaring biedt voor constructieve samenwerking en wat belangrijke bestanddelen zijn van een aanpak waarin samenwerking centraal staat; 4) In de laatste fase zijn de uitkomsten gevaloriseerd door te komen tot een aanpak: een relationele route tot gedeeld opvoederschap.
Adequate gezondheidsvaardigheden van ouders zijn onontbeerlijk voor gezonde groei en ontwikkeling van hun kind en de basis voor stevig ouderschap. Bijna een derde (29%) van de Nederlandse bevolking heeft echter beperkte gezondheidsvaardigheden. Zij hebben moeite met begrijpen en toepassen van informatie van zorgverleners en regie voeren over hun gezondheid. Dit heeft negatieve invloed op gezondheidsgedrag van ouders in de zorg voor de gezondheid van henzelf en hun kinderen. Beperkte gezondheidsvaardigheden zijn complex en lastig te veranderen. Afstemmen van zorgverleners op beperkte gezondheidsvaardigheden is hierin een eerste stap. Verloskundigen en kraamverzorgenden willen beperkte gezondheidsvaardigheden beter herkennen. Tegelijk willen ze aansluitend op elkaar, optimaal afstemmen op beperkte gezondheidsvaardigheden van ouders. Onderzoeksvraag Hoe kunnen geboortezorgverleners effectief worden toegerust met bruikbare werkwijzen voor optimale afstemming op ouders met beperkte gezondheidsvaardigheden? Doelen 1. Breed gedragen en bruikbare gesprekstool om beperkte gezondheidsvaardigheden bij ouders te herkennen: de CHAT-geboortezorg. 2. Ontwerp van werkwijzen voor 3 domeinen die relevant zijn voor afstemmen van geboortezorg op beperkte gezondheidsvaardigheden van ouders: ondersteunende zorgrelaties, bevorderen van ondersteunende persoonlijke relaties van ouders en afstemmen door communicatie-op-maat. 3. Op bruikbaarheid en draagvlak getoetste en doorontwikkelde werkwijzen voor afstemming op beperkte gezondheidsvaardigheden. 4. Duurzame doorwerking en disseminatie van project- en onderzoeksresultaten in de beroepspraktijk, onderwijs en onderzoek. Met extra aandacht voor verbinding met jeugdgezondheidszorg en huisartsgeneeskunde om continuïteit van zorg na de perinatale periode te bevorderen. Methoden • Participatief Actie Onderzoek om werkwijzen te ontwikkelen in co-creatie met ouders en zorgverleners. • Most Significant Change, QQ-10 en MIDI-vragenlijsten voor kwalitatieve en kwantitatieve evaluatie- en effectmetingen. Resultaat Een interprofessioneel pakket werkwijzen voor geboortezorgverleners dat bestaat uit een breed geëvalueerde gesprekstool om beperkte gezondheidsvaardigheden bij ouders te herkennen en uit werkwijzen om de zorgverlening op hen af te stemmen binnen de domeinen (1) ondersteunende relatie met zorgverleners, (2) ondersteunende persoonlijke relaties en (3) informatievoorziening.
