In dit artikel wordt het concerpt 'participatiestructuur' geïntroduceerd en als een relevant concept voor de beschrijving van de variatie in manieren waarop gesprekken in de klas gevoerd worden, nader toegelicht. Tevens wordt duidelijk gemaakt hoe de keus voor bepaalde participatiestructuren, die zichtbaar zijn in het gehanteerde taalgebruik van leerkrachten en leerlingen, leerlingen op een bepaald type toekomstige samenleving oriënteren. In dat verband wordt ervoor gepleit om dialogische participatiestructuren en discussie-structuren, die ruimte en rechten voor leerlingen impliceren, te bevorderen in de klas en in lerarenopleidingen.
In deze deelstudie wordt verslag gedaan van de oriëntatie en empatiefase van het ontwerpgericht onderzoek Empty Farm to Fill. Wat zijn de dromen, wensen en ideeën van kinderen en jongeren voor het ontwerpen van een pedagogische Vrijplaats op Landgoed Sparrenhof in Tilburg. Het onderzoeksverslag gaat uitgebreid in op het concept jeugdparticipatie, beschrijft de gehanteerde jeugdparticipatieve onderzoeksmethode en rapporteert de resultaten van het onderzoek.
