Dienst van SURF
© 2025 SURF
We zitten momenteel in een transitie-periode waarin we van een lineaire economie op basis van bestaande business modellen gericht op economische waarde maximalisatie toegaan naar een circulaire economie, waar business modellen streven naar waarde behoud. De volgende stap is de overgang naar een regeneratieve of restauratieve economie, waarin niet alleen economische waarde, maar ook ecologische en sociale waarde wordt gecreëerd (meervoudige waardecreatie). Vanuit accounting perspectief is een parallelle ontwikkeling zichtbaar. Ons huidige accounting systeem is met name gericht op economische waarde. Als gevolg van de transitie van een lineaire economie naar een circulaire economie, zijn er accounting modellen en frameworks in ontwikkeling gericht op meervoudige waardecreatie. De auteurs zijn echter van mening dat in de literatuur een cruciale gap bestaat tussen de ontwikkeling van accounting en meervoudige waardecreatie, en dat huidige modellen en frameworks gericht op meervoudige waarde vooral leiden tot ‘greenwashing’. In deze bijdrage gaan wij na in hoeverre de vigerende concepten van accounting bruikbaar zijn om te sturen op meervoudige waarde. Onder sturen wordt in dit kader bedoeld het bepalen, meten en waarderen. Dit doen wij aan de hand van een conceptuele analyse waarbij we de toepassing van de vigerende accounting concepten ten aanzien van profit vergelijken met mogelijke toepassing van deze concepten in relatie tot people en planet. Wij concluderen dat deze concepten over het algemeen niet toepasbaar zijn voor people en planet. Wij stellen daarom een alternatieve benadering voor, waarbij wij menen dat vigerende accounting concepten grotendeels toepasbaar zijn op people en planet. Dit is gebaseerd op een aanpak waarin het huidige ontologische uitgangspunt van accounting wordt verlaten en waarin we een aangepast ontologisch uitgangspunt verder uitwerken aan de hand van de Triple Depreciation Line (TDL) van Rambaud & Richard (2015). Tenslotte hebben we kritiekpunten geformuleerd op de TDL systematiek en stellen we een alternatieve TDL systematiek voor. Hiermee beoogt dit paper een bijdrage te leveren aan het inzichtelijk maken van de praktische en conceptuele problemen bij de toepassing van vigerende accounting concepten in een circulaire economie, om vervolgens mogelijke oplossingsrichtingen aan te reiken, gericht op bescherming, herstel en regeneratie van natuurlijk en sociaal kapitaal.
In December of 2004 the Directorate General for Research and Technological Development (DG RTD) of the European Commission (EC) set up a High-Level Expert Group to propose a series of measures to stimulate the reporting of Intellectual Capital in research intensive Small and Medium-Sized Enterprises (SMEs). The Expert Group has focused on enterprises that either perform Research and Development (R&D), or use the results of R&D to innovate and has also considered the implications for the specialist R&D units of larger enterprises, dedicated Research & Technology Organizations and Universities. In this report the Expert Group presents its findings, leading to six recommendations to stimulate the reporting of Intellectual Capital in SMEs by raising awareness, improving reporting competencies, promoting the use of IC Reporting and facilitating standardization.
We are currently in a transition moving from a linear economy grounded on economic value maximization based on material transformation to a circular economy. Core of this transition is organising value preservation from various yet interlinked perspectives. The underlying fundamental shift is to move away from mere financial value maximization towards multiple value creation (WCED, 1987; Jonker, 2014; Raworth, 2017). This implies moving from mere economic value creation, to simultaneously and in a balanced way creating ecological and social value. A parallel development supporting this transition can be observed in accounting & control. Elkington (1994) introduced the triple bottom line (TBL) concept, referring to the economic, ecological and social impact of companies. The TBL should be seen more as a conceptual way of thinking, rather than a practical innovative accounting tool to monitor and control sustainable value (Rambaud & Richard, 2015). However, it has inspired accounting & control practitioners to develop accounting tools that not only aim at economic value (‘single capital’ accounting) but also at multiple forms of capital (‘multi capital’ accounting or integrated reporting). This has led to a variety of integrated reporting platforms such as Global Reporting Initiative (GRI), International Integrated Reporting Framework (IIRC), Dow Jones Sustainable Indexes (DJSI), True Costing, Reporting 3.0, etc. These integrated reporting platforms and corresponding accounting concepts, can be seen as a fundament for management control systems focussing on multiple value creation. This leads to the following research question: How are management control systems designed in practice to drive multiple value creation?
MULTIFILE