Dienst van SURF
© 2025 SURF
Ligtharts ‘pedagogiek van het volle leven’ maakt deel uit van de beweging van de reformpedagogiek die streefde naar vernieuwing van het onderwijs rond het begin van de 20e eeuw. Waar de meeste reformpedagogen een leerstoforiëntatie afwijzen en liever aansluiting zoeken bij belangstelling van het kind, gaat het Ligthart er juist om door middel van de leerstof de belangstelling van het kind te wekken. Een dergelijk uitgangspunt stelt eisen aan leerstof én leerkracht. Voor Ligthart nemen plaat en vertelling, spel en zelfwerkzaamheid daarbij een belangrijke plaats in. De kunst van het onderwijzen biedt een overzicht van de pedagogiek van Jan Ligthart met bijzondere aandacht voor zijn onderwijskundige en antropologische uitgangspunten. Samen met ‘Kennis der natuur, Het natuuronderwijs van Eli Heimans en Jac.P. Thijsse’ (J.M. Praamsma, Utrecht 1995) vormt het een tweeluik over de zaakpedagogische onderwijsvernieuwing aan het begin van de 20e eeuw.
De spanning tussen opvoeding en cultuurkritiek is een oud thema in het denken over onderwijs en opvoeding. Steeds wanneer in crisisachtige situaties het tekortschieten van de cultuur manifest wordt, steekt de vraag naar de opvoeding de kop weer op. Ook in onze tijd is dat het geval. "Burgers van een nieuwe wereld" gaat over de vraag naar de opvoeding in een tijd van aantasting van natuur en milieu. Hoe kunnen kinderen worden opgevoed tot een natuurbewuste en duurzame levensstijl als de levensstijl van ons volwassenen tot zulke ernstige problemen aanleiding geeft? In Nederland heeft de praktische druk van deze vraag inmiddels geleid tot het ontstaan van natuur- en milieu-educatie (NME), een pedagogische praktijk waarin kinderen leren omgaan met vraagstukken rond natuur en milieu. Analyse van de achtergronden van deze cultuurkritische opvoedingspraktijk moet ons inzicht verschaffen in mogelijkheden en moeilijkheden van de opvoeding in onze tijd. Hoewel we ons verdiepen in het vraagstuk van de NME reikt de strekking van deze exercitie verder. We willen door de studie van de milieuproblematiek heen op zoek naar een algemener antwoord op het vraagstuk van de opvoeding in een samenleving en een cultuur die steeds opnieuw problematisch blijken te zijn. Wat leren we kinderen nog in een wereld waar het zo vaak aan alle kanten misgaat? Hoe brengen we kinderen groot in een gebroken wereld? Tot beantwoording van die vraag zal onze denkweg moeten leiden. Daartoe geeft "Burgers van een nieuwe wereld" tot slot de contouren aan van een leerplan "natuur en samenleving".
To benefit from the social capabilities of a robot math tutor, instead of being distracted by them, a novel approach is needed where the math task and the robot's social behaviors are better intertwined. We present concrete design specifications of how children can practice math via a personal conversation with a social robot and how the robot can scaffold instructions. We evaluated the designs with a three-session experimental user study (n = 130, 8-11 y.o.). Participants got better at math over time when the robot scaffolded instructions. Furthermore, the robot felt more as a friend when it personalized the conversation.
MULTIFILE
HKU en Wintertuin geven met het onderzoeksproject Speculatieve scenario’s voor sociale robots in de zorg vorm aan een nieuwe visie op de impact die auteurs en kunstenaars in de 21e eeuw kunnen hebben op maatschappelijke problemen, doordat zij onderdeel worden van een transdisciplinair en co-creatief collectief. In deze KIEM-Creatieve Industrie aanvraag kiezen we een vernieuwend perspectief voor het onderzoek naar de rol van verbeelding en literaire verteltechnieken voor het gebruik van sociale robots in de zorg. We blikken samen met de Vrije Universiteit en met praktijkpartners vooruit op hoe de context van de zorg voor mensen met dementie er in de toekomst uit kan zien als sociale robots hier een serieuze rol in krijgen. Door een methode van speculatief onderzoek richten we ons op de verschillende mogelijke rollen van dit type robots en maken we door (literaire) verbeelding voorstelbaar en inzichtelijk wat dit in deze scenario’s betekent voor de mensen met dementie, voor de betrokken zorgmedewerkers en voor de naaste omgeving. Tegelijk laten we zien wat de impact hiervan op de organisatie van de zorg kan zijn: Hoe kunnen robots bijdragen aan transitieopgaves in de zorg als onderdeel van blended care? Waar de zorg vaak technologisch, praktisch en efficiënt gedreven is, onderzoeken wij juist de mogelijkheden die ervaringsgericht zijn, gaan over betekenisvolle interactie en kwaliteit van (samen)leven. Deelvraag hierbij is hoe schrijvers en ontwerpers met dit vraagstuk hun eigen artistieke en ontwerppraktijken kunnen (door)ontwikkelen en verrijken. We doen praktijkgericht onderzoek in de werkelijke leef- en werkomgeving van mensen zelf. Als onderzoeksvorm kiezen we voor residenties van een robot met ontwerpers en schrijvers op locatie in de zorgcontext: de zogenoemde living labs sessies. Het onderzoek leidt tot (toekomst)scenario's voor sociale robots in de zorg. Deze speculatieve scenario’s leiden tot inzichten en perspectief voor de verschillende betrokken professionele praktijken.