Dienst van SURF
© 2025 SURF
De getallen liegen er niet om: ongeveer een kwart van de Nederlanders heeft beperkte gezondheidsvaardigheden. Dat houdt in dat deze mensen moeite hebben om medische informatie te vinden, te begrijpen en toe te passen. De gevolgen zijn groot: meer ziekenhuisopnames, een slechtere algemene gezondheid en zelfs een hogere mortaliteit. Toch staan we er in de spreekkamer niet vaak bij stil. Wat is onze blinde vlek en wat kunnen we eraan doen?
Bijna 60 procent van de ouderen heeft beperkte gezondheidsvaardigheden. Fysiotherpeuten hadden de vraag: Welke communicatiestrategieën en tools kunnen (verder) worden ontwikkeld, geëvalueerd en geïmplementeerd in de fysiotherapeutische behandeling voor patiënten met chronische aandoeningen en beperkte gezondheidsvaardigheden, waaronder ouderen?. Om antwoord te geven op deze vraag werden drie methoden gebruikt: een scoping review, design-based research en een feasibility studie. Hieruit kwam een overzicht van bestaande communicatiemiddelen. Hiermee zijn een toolbox met communicatiemiddelen en een training ontwikkeld met een goede bruikbaarheid en acceptatie.
Europe’s aging population is leading to a growing number of people affected by chronic disease, which will continue over the coming decades. Healthcare systems are under pressure to deliver appropriate care, partly due to the burden imposed on their limited financial and human resources by the growing number of people with (multiple) chronic diseases. Therefore, there is a strong call for patient self-management to meet these patients’ healthcare needs. While many patients experience medication self-management as difficult, it poses additional challenges for people with limited health literacy. This thesis aims to explore the needs of patients with a chronic disease and limited health literacy regarding medication self-management and how support for medication self-management can be tailored to those needs.
MKB-fysiotherapeuten brengen tijdens het eerste consult de cliënt in kaart en bouwen een relatie op met de cliënt. Voor mensen met een chronische aandoening is deze cliënt-therapeut relatie belangrijk omdat deze voorspellend is voor therapietrouw, het effect van de behandeling en, op de langere duur, de gezondheid van de cliënt en therapeut. Cliënten met chronische klachten vinden het lastig de eigen gedachten over klachten over te brengen aan de therapeut. Als de cliënt daarnaast ook moeite heeft met het begrijpen van de vragen en informatie van de therapeut kan dat leiden tot het gevoel niet begrepen te worden. Als bovendien de therapeut deze beperkte gezondheidsvaardigheden niet herkent kan dit leiden tot een onvolledig biopsychosociaal beeld van de cliënt, onvrede over de communicatie en keuze van de behandeling. MKB-fysiotherapeuten geven aan beperkte gezondheidsvaardigheden tijdens de eerste ontmoeting niet te herkennen en missen communicatiestrategieën en middelen ter verbetering van de communicatie. Bekende communicatiestrategieën en middelen zijn vooral onderzocht in de medische setting en niet direct toepas-baar in de fysiotherapeutische context. MKB-fysiotherapeuten vragen dan ook hulp bij het ontwikkelen van nieuwe- en door ontwikkelen van bestaande communicatiestrategieën en middelen specifiek voor de fysiotherapeutische context ter ondersteuning van de communicatie bij cliënten met een chronische aandoening en beperkte gezondheidsvaardigheden. Dit onderzoek volgt de stappen van intervention mapping vanuit de unieke fysiotherapeutische situatie met een vaste kerngroep MKB-fysiotherapeuten, cliënten met een chronische aandoening en beperkte gezondheidsvaardigheden, docent-onderzoekers en designers. Er is behoefte aan patiëntgerichte com-municatiestrategieën en middelen met als doel deze te evalueren en te implementeren(stap 1-2), Tijdens de ontwerpfase zullen bestaande communicatiestrategieën en middelen worden aangepast voor de fysio-therapeutische context en eventueel nieuwe strategieën en middelen ontwikkeld worden in 3 design-cycli(stap 3-5). Implementatie vindt plaats binnen onderwijs en MKB-fysiotherapeuten waarbij de haalbaarheid wordt geëvalueerd middels een feasibility study(stap 6).
Een derde van de Nederlanders heeft beperkte gezondheidsvaardigheden. Mensen met chronische aandoeningen komen in de eerstelijns fysiotherapiepraktijk. Het is lastig voor mensen met een chronische aandoening om de eigen gedachten over klachten over te brengen aan de fysiotherapeut. Als bovendien de fysiotherapeut de beperkte gezondheidsvaardigheden niet herkent kan dit leiden tot een onvolledig biopsychosociaal beeld van de cliënt, onvrede over de communicatie en de keuze van de behandeling. Eerstelijns fysiotherapeuten vragen hulp bij het gesprek tijdens het eerste consult met cliënten met chronische aandoeningen en beperkte gezondheidsvaardigheden.
DE MIDDENMANAGER EN ZIJN ZORGLOGISTIEKE PROBLEMEN VOOR PATIËNTEN MET EEN LAGE SES IN HET ZIEKENHUIS IN DE PERIODE VAN EEN CRISISSITUATIE RONDOM HET UITBREKEN VAN EEN PANDEMIE (COVID-19 VIRUS) Dit postdoc onderzoek richt zich op de zorglogistieke problemen van middenmanagers in ziekenhuizen na het uitbreken van een pandemie, bijvoorbeeld de COVID-19, de gevolgen binnen de zorg voor patiënten met een lage SES en mogelijke verbeteringen door middenmanagers voorgesteld en reeds ingevoerd. De coronacrisis treft lager opgeleiden harder, ondermeer vanwege onvoldoende digitale vaardigheden. Pandemieën zullen vaker voorkomen en oplossingen voor zorglogistieke problemen bij de COVID-19-uitbraak zullen wellicht ook in andere situaties met pandemieën van toepassing zijn. Maatregelen voor lager opgeleiden met weinig digitale vaardigheden zullen ook in andere situaties bruikbaar zijn. Zorglogistiek heeft als doel om de juiste zorg op de juiste plaats en tijd en tegen zo laag mogelijke kosten te leveren. Middenmanagers, nog veelal intern gericht, hebben een positie tussen uitvoerenden en Raad van bestuur. Er worden 15-20 semigestructureerde interviews uitgevoerd met middenmanagers in ziekenhuizen. Een verbeteroplossing wordt ontwikkeld in een experiment binnen de learning community in het CWZ-ziekenhuis in Nijmegen. De resultaten zijn een onderzoeksrapport, een artikel, inhoudelijk materiaal voor het onderwijs en de uitkomsten van een experiment. Het onderzoek past binnen de programmalijn Healthcare Logistic van het lectoraat Logistiek & Allianties van de HAN en het thema Duurzaam transport en intelligente logistiek van de Strategische onderzoeksagenda hbo 2016-2020 van de Vereniging Hogescholen. Het sluit aan bij het Zwaartepunt Health en lage SES van de HAN, specifiek bij de Programmalijn Werken aan herstel. De postdoc is werkzaam in de bachelor- en masteropleidingen in de domeinen bedrijfskunde en zorg en welzijn. De postdoc kan de verbinding leggen tussen de logistieke kennis en vaardigheden uit bedrijven naar de zorglogistiek in bachelor en masteropleidingen in de zorg en welzijn.