Dienst van SURF
© 2025 SURF
Rapport inzake sociale en multiculturele integratie in de Euregio Maas-Rijn (SMI-EMR) ten behoeve van de netwerkvorming van multiculturele organisaties in het kader van de immigratie en integratiepolitiek van de Europese Unie in het Nederlandse deel van de Euregio Maas-Rijn.
In dit werkdocument is een aantal data bij elkaar gezet ter verder analyse van sociale uitsluiting op met name het economisch –structurele domein, waarbij onderscheid gemaakt wordt in materiele deprivatie en onvoldoende toegang tot social rights/(overheids)voorzieningen. Maar sociale uitsluiting heeft ook een sociaal culturele invalshoek met name dan onvoldoende. Met aparte samenvatting.
MULTIFILE
Whilst until the late 1980s most migration issues developed in a parallel manner but with national specifics, important differences showed up during the 1990s and at the beginning of this decade. Since the middle of the 1990s, there has been an obvious change in policy towards migrants and foreigners in the Netherlands, and those changes have been more or less “exported” to our neighbouring countries and even to the level of the EU. Integration into society with the maintenance of the immigrant’s own culture has been replaced by integration into the Dutch society after passing an integration examination. The focus of this article is to investigate those changes and to compare the implementation of those policies in the Netherlands/Limburg and Germany/NRW, where the official understanding of not being an immigration country was dominant until the end of the 1990s, and where integration has only recently become an important political issue. Both countries are now facing similar challenges for better integration into the society, especially into the educational system. Firstly, the autors describe migration definitions, types, the numbers of migrants and the backgrounds of migrant policies in Germany and the Netherlands up until the middle of the 1990s. Secondly they discuss the integration policies thereafter: the pathway to a new policy and the Action Plan Integration in Germany, and the central ideas of the Civic Integration of Newcomers Act (WIN) in the Netherlands. Integration policy in the Netherlands is highly centralised with little differentiation on the local governmental level when compared to South Limburg. Thirdly, the autors investigate the cross-border cooperation between professional organisations and educational institutions in the Euregio Meuse-Rhine, and the involvement of social work institutions and social workers in their process of integration into the local society and the exchange of each others’ experiences (the ECSW and RECES projects).
“Als brede euregionale, multisectorale hogeschool bieden we onze studenten, onze medewerkers en het werkveld, de juiste bagage om het verschil te kunnen maken in de wereld van vandaag én morgen.” (Koersbeeld HAN 2022-2028, p. 27). Deze visie uit het recente Koersbeeld van HAN University of Applied Sciences is gekoppeld aan drie zwaartepunten Smart Region (slim); Sustainable Energy & Environment (schoon) en Fair Health (sociaal). De complexe vraagstukken en transities die achter deze zwaartepunten liggen zijn enerzijds grensoverschrijdend en komen in heel Europa terug en vragen anderzijds om regionale antwoorden, waardoor de HAN aansluiting zoekt met de Europese strategie, Europese onderzoeksnetwerken en Europese programma’s voor onderzoek en innovatie om wederzijdse kennisdeling tot stand te brengen. Dit project levert een bijdrage om tot gerichte, duurzame netwerken te komen op het gebied van de HAN zwaartepunten Slim, Schoon en Sociaal. Verkenning, bundeling en borging van veelal individuele Europese contacten en aansluiten bij duurzame verbindingen. Daarnaast is uitbouwen van en voortbouwen op de strategische samenwerking in het European University Initiative (EUI) UP University consortium een doelstelling. De zwaartepunten en daarmee de ‘thematische focus’ van de HAN zijn het startpunt in de Europese netwerkvorming. Er wordt gebouwd aan een zichtbaar trackrecord met duurzaam verbonden partners. Zowel de huidige (individuele) contacten op de zwaartepunten als het UP University consortium dient verder ingevuld te worden. Deze netwerken geven niet alleen de HAN toegang tot internationale kennis, maar heeft ook impact in de regio. In ons onderzoek werken we samen met bedrijven, instellingen en studenten in duurzame netwerken en hebben daarin een aanjagende rol. Het hele ecosysteem komt hier samen. Naast de focus op de zwaartepunten, zal er in dit project verbinding gelegd worden met andere interne afdelingen met raakvlakken met Europese samenwerkingen. Denk hierbij aan het Adviesbureau Subsidies, Financiële Zaken en staf Onderwijs, Onderzoek en Kwaliteitszorg.
Zuyd Hogeschool heeft een sterke positie in de Euregio Maas-Rijn, van waaruit het structureel samenwerkt met bedrijven, maatschappelijke organisaties en overheden in de grensregio Nederland- Duitsland - Vlaanderen. Door (opdracht)gericht samen te werken met praktijkpartners, beoogt Zuyd de kwaliteit van haar onderwijs en onderzoek te vergroten en maatschappelijke impact te realiseren. De samenwerking met de werkveldpartners ligt rond de vier regionale transitieopgaven gezonde samenleving, toekomstbestendig bedrijfsleven, waardevolle wijken en circulair produceren. Zuyd heeft een sterk Euregionaal netwerk waarmee het een groot deel van haar doelstellingen kan bereiken. Echter, Zuyd beseft dat er meer impact kan worden gerealiseerd. Dit wil Zuyd doen door meer gebruik te maken van kansen die worden geboden vanuit Europese onderzoeks- en onderwijsprogramma’s. Door deelname aan deze programma’s kan Zuyd een extra impuls aan haar onderzoek geven om daarmee een nog prominentere rol te spelen in het oplossen van maatschappelijke uitdagingen. De aansluiting bij relevante thematische netwerken staat daarbij centraal. Zuyd heeft op basis van haar internationaliseringsstrategie en onderzoeksvisie duidelijke doelstellingen. Echter, het ontbreekt Zuyd momenteel aan een duidelijk startpunt en stappenplan om deze ambities concreet vorm te geven. Met de Pilot Richting Europa wil Zuyd de doelstellingen van haar internationaliseringsstrategie en onderzoeksvisie concretiseren, door meer gebruik te maken van Europese onderzoeks- en onderwijsprogramma’s door strategische deelname aan netwerken op de voor Zuyd belangrijkste thema’s. Uiteindelijk moet dit ervoor zorgen dat lectoren actiever worden in Europa. Hiervoor wil Zuyd een Blauwdruk ontwikkelen. Dit is een stappenplan waarin wordt aangegeven waar een lector of onderzoeksgroep aan moet voldoen én waar het rekening mee moet houden wanneer het actief wil worden in Europa. Door taakgericht en stapsgewijs actiever te worden in Europa kan Zuyd zichzelf beter internationaal positioneren, actief deelnemen aan Europese onderzoeksprojecten.en daarmee haar maatschappelijke impact op de vier transitieopgaven vergroten.