In 2025-2026 zal er een landelijke peiling plaatsvinden naar kennis en vaardigheden en het onderwijsleerproces bij Engels in het basisonderwijs. Hierbij wordt zowel het huidige niveau van de Engelse taalvaardigheid aan het einde van groep 8 - wat kennen en kunnen leerlingen op het gebied van Engels - alsmede de kwaliteit van het onderwijsleerproces in kaart gebracht. Het betreft een brede peiling in het reguliere basisonderwijs in Nederland, het speciaal (basis)onderwijs maakt geen onderdeel uit van deze peiling. Ter voorbereiding op de aankomende peiling (Peil.Engels einde basisonderwijs) is in opdracht van de Inspectie van het Onderwijs en het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO) een literatuurstudie uitgevoerd naar evidentie uit nationaal en internationaal onderzoek over kenmerken van effectief onderwijs op het gebied van Engels in het basisonderwijs. Het doel van deze literatuurstudie is om een overzicht te geven van factoren die bijdragen aan de ontwikkeling van de Engelse taalvaardigheid van basisschoolleerlingen. Het gaat hierbij zowel om het inzichtelijk maken van domeinspecifieke kenmerken van goed vreemdetalenonderwijs, als om meer algemene kenmerken van goed (taal)onderwijs op het niveau van de leerkracht, het curriculum en het schoolbeleid. Denk hierbij aan algemeen pedagogische kwaliteiten van leerkrachten en/of taaldocenten en kenmerken van effectief taalbeleid als randvoorwaarden voor goed onderwijs in het schoolvak Engels. Daarnaast brengen we een aantal leerling- en buitenschoolse kenmerken in kaart die potentieel invloed hebben op de taalvaardigheidsontwikkeling in een schoolse context. Deze literatuurstudie is een aanvulling op de domeinbeschrijving ten behoeve van Peil.Engels einde basisonderwijs zoals opgesteld door SLO (Moonen, 2023). Deze domeinbeschrijving beschrijft de wettelijke kaders van het beoogde curriculum voor Engels in het basisonderwijs. Dit richt zich op de kerndoelen oftewel aanbodsdoelen: wat leerkrachten moeten aanbieden in hun onderwijs Engels en wat leerlingen moeten kennen en kunnen op het gebied van Engelse taalvaardigheden aan het einde van het basisonderwijs. In de domeinbeschrijving is daarnaast ook aandacht voor de uitvoering van dit curriculum, dus de manier waarop het onderwijs Engels in de praktijk vaak vorm krijgt. De uitkomsten van deze literatuurstudie bieden concrete aanknopingspunten voor aspecten van het Engels onderwijs waarop scholen, leerkrachten en leerlingen bevraagd kunnen worden in het peilingsonderzoek. Denk hierbij aan de positionering van het (schoolvak) Engels in het curriculum, de startleeftijd waarop leerlingen Engels krijgen aangeboden en het hanteren van een communicatieve aanpak. Daarnaast beogen we met dit literatuuronderzoek naar de kenmerken van effectief onderwijs Engels in het basisonderwijs een bruikbaar kader te bieden voor de (door)ontwikkeling van vragenlijsten en observatie- en andere onderzoeksinstrumenten waarmee het huidige onderwijsleerproces voor het onderwijs Engels in het peilingsonderzoek in het basisonderwijs op een valide en transparante manier geëvalueerd kan vreemdetaworden.
Vroeg Engels groeit snel in het basisonderwijs, mede door nieuw overheidsbeleid. Veel scholen zijn enthousiast begonnen, maar hebben behoefte aan informatie en richtlijnen op school- en leerkrachtniveau om te zorgen voor doorontwikkeling en borging. Handboek vvto is het resultaat van een vruchtbare landelijke samenwerking tussen scholen, opleiders en onderzoekers, onder leiding van het Europees Platform. Het boek slaat een brug tussen wetenschappelijke kennis en good practices aan de ene kant en de behoeften van scholen aan de andere kant. Dat maakt het tot een uniek naslagwerk voor het gehele scholenveld, inclusief opleiding en nascholing. Handboek vvto bestaat uit drie delen. Deel I bevat een overzicht van (inter)nationale en wetenschappelijke ontwikkelingen rond vvto. Deel II werkt toe naar de praktijk. Het gaat in op didactiek, organisatie en effecten van vvto, curriculumopbouw en kwaliteitsbeleid. In deel III worden praktijkvoorbeelden gegeven en uitwerkingen van een aantal specifieke thema’s voor vvto, zoals differentiatie, dyslexie, excellentie en nieuwe media.
Leerkrachten in Friese basisscholen zoeken naar goede strategieën om meertaligheid te erkennen en effectief in te zetten. Waar het onderwijs tot nu toe twee- en drietalig was (Fries, Nederlands en Engels), hebben leerkrachten nu in toenemende mate te maken met anderstalige migrantenleerlingen. Leerkrachten willen met deze strategieën antwoorden vinden op twee problemen. Ten eerste ervaren ze problemen in de omgang met migrantentalen: ze geven aan dat ze migrantentalen niet willen negeren, maar waarderen en gebruiken vinden ze moeilijk. Ten tweede willen leerkrachten de kwaliteit van het twee- of drietalige basisonderwijs waarin sprake is van taalscheiding, verbeteren. Er wordt per dag of in het Fries, of in het Nederlands of in het Engels onderwezen en geleerd. Men verwacht dat het verbinden van talen hogere resultaten opbrengt. Dit wordt ondersteund door wetenschappelijk onderzoek. Vierentwintig leerkrachten op twaalf basisscholen willen een innovatieve aanpak voor meertalig onderwijs ontwikkelen, die zowel een kader biedt voor de waardering en het gebruik van migrantentalen, als voor een samenhangend gebruik van het Nederlands, het Fries en het Engels in de scholen. Dat geheel vormt de basis van het project Meer kansen Met Meertaligheid (3M). Wetenschappelijk onderzoek levert gevalideerde benaderingen op die moeten worden uitgebreid, gecombineerd en toegesneden op de eigen schoolsituatie om voor de leerkrachten van nut te kunnen zijn. Het 3M-project richt zich op het samen ontwikkelen (d.m.v. ontwikkelingsonderzoek), uitproberen en evalueren van een nieuwe aanpak en nieuwe didactische tools voor meertalig onderwijs (d.m.v. interventieonderzoek). Alle ontwikkelde tools worden in een digitale 3M-Toolbox ondergebracht, die beschikbaar gesteld zal worden aan alle scholen. In de derde plaats vindt een flankerend effect-onderzoek naar (taal)attitudes plaats. In dit project beoogt het consortium een innovatieve kwaliteitsimpuls aan het meertalig basisonderwijs te geven, niet alleen in Fryslân, maar in heel Nederland.
In dit project inventariseren we factoren die mogelijk invloed uitoefenen op de leerresultaten Engels van groep 8 leerlingen. Denk hierbij aan factoren als de (taal)didactische vaardigheden van leerkrachten die Engels verzorgen, de al aanwezige taalvaardigheid van leerlingen en de positionering van het schoolvak Engels in het curriculum. Doel Doel van dit literatuuronderzoek is het geven van een overzicht van beïnvloedbare factoren die effect hebben op de prestaties Engels van leerlingen in groep 8 van het basisonderwijs. Resultaten De opgedane inzichten kunnen door leerkrachten, intern begeleiders en beleidmakers worden gebruikt om Engels in het basisonderwijs te verbeteren. Looptijd 01 februari 2023 - 12 oktober 2023 Aanpak Het onderzoek omvat een systematische internationale literatuurstudie naar beïnvloedbare factoren die kunnen bijdragen aan het bereiken van de leerdoelen voor alle relevante taalvaardigheden binnen het schoolvak Engels.
In dit project inventariseren we factoren die mogelijk invloed uitoefenen op de leerresultaten Engels van groep 8 leerlingen. Denk hierbij aan factoren als de (taal)didactische vaardigheden van leerkrachten die Engels verzorgen, de al aanwezige taalvaardigheid van leerlingen en de positionering van het schoolvak Engels in het curriculum. Doel Doel van dit literatuuronderzoek is het geven van een overzicht van beïnvloedbare factoren die effect hebben op de prestaties Engels van leerlingen in groep 8 van het basisonderwijs. Resultaten De opgedane inzichten kunnen door leerkrachten, intern begeleiders en beleidmakers worden gebruikt om Engels in het basisonderwijs te verbeteren. Looptijd 01 februari 2023 - 12 oktober 2023 Aanpak Het onderzoek omvat een systematische internationale literatuurstudie naar beïnvloedbare factoren die kunnen bijdragen aan het bereiken van de leerdoelen voor alle relevante taalvaardigheden binnen het schoolvak Engels.
