Dienst van SURF
© 2025 SURF
Onderzoeksrapport over opvatting van inwoners over hun waardering voor karakteristieke gebouwen, dorpen en het landschap. En specifiek t.a.v. verduurzaming van dit natuurlijk en cultuurhistorisch erfgoed.
In het Utrechts Archief is er een zaal waarin een film wordt vertoond van het straatleven aan het begin van de vorige eeuw. Als bezoeker word je bij binnenkomst gescand en vervolgens geprojecteerd in de filmbeelden. In het fotomuseum kunnen bezoekers middels fysieke hendels de selectie manipuleren van de 80.000 digitale fotos uit de collectie. Het Rijksmuseum biedt via een zogenaamde widget de mogelijkheid iedere dag een ander kunstwerk op je desktop te hebben. In TwentseWelle is een digitaal panorama gebouwd waar je als bezoeker middenin staat, kijkend naar een landschap vanuit het perspectief van opgejaagd wild. Stuk voor stuk zijn dit voorbeelden waarin nieuwe technologie en nieuwe media worden ingezet om het publiek te bedienen in hun interesse voor cultuur en kennis. In die zin zijn ze exemplarisch voor de ontwikkeling waarin technologie en nieuwe media door cultureel erfgoed instellingen worden ingezet om een belangrijke taakstelling in te vullen, namelijk die van cultuur- en kennisoverdracht naar het publiek.
In dit onderzoeksrapport wordt verslag gedaan van het onderzoek dat door het Crossmedialab is uitgevoerd in het project Publieksannotatie van Cultureel Erfgoed (PACE). Dit proejct is uitgevoerd met subsidie van de regeling 'Digitaliseren met Beleid’ van het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschappen in de periode 1 januari 2008 tot en met 31 december 2009. Deelnemers in dit onderzoek waren: Universiteitsmuseum Utrecht, Naturalis, Museon, Novay, de Hogeschool Utrecht en het advies- en managementbureau BMC. Dit brede consortium maakte het mogelijk het project te baseren op zowel kennis en ervaring vanuit de praktijk en de wetenschap. Doel van het project PACE was om te onderzoeken hoe social tagging als instrument ingezet kon worden in het verrijken en toegankelijk maken van de collecties en hoe de betrokkenheid van bezoekersgroepen kon worden vergroot. De sturende vraag van de musa hierachter was: Wanneer is het zinvol social tagging als instrument in te zetten voor musea en welk effect mag je hiervan verwachten?
Het RCTH+ is een structureel samenwerkingsverband tussen het Rotterdams Centrum voor Theater en Pameijer, een organisatie die ondersteuning biedt aan mensen met een verstandelijke beperking. Binnen de voorstellingen van het RCTH+ werken acteurs met en zonder beperking samen. Verder werkt het RCTH+ aan het geschikt maken van de opleiding voor acteurs en theatermakers voor zowel mensen met als zonder beperking. Bij het RCTH+ staat artistieke innovatie op de voorgrond; deze wordt gecombineerd met innovatie op het gebied van ondersteuning van mensen met een beperking. Het RCTH+ wil zijn inclusieve werkwijze overdraagbaar maken en naar andere instellingen voor podiumkunst en zorginstellingen overdragen via een digitaal platform. Inclusiviteit gaat immers over delen en samenwerken, en diversiteit. Binnen dit project wordt voor dit overdraagbaar maken noodzakelijke kennis vergaard en worden relevante netwerken opgebouwd en verstevigd. Het project sluit aan bij het speerpunt “Creative futures voor podiumkunsten en erfgoed” van de Roadmap Smart Culture (NWO, 2015) en draagt bij aan een inclusieve en innovatieve samenleving.
In Amsterdam zijn zo’n 205 km kademuur en 829 bruggen in slechte staat. Om meerdere redenen is levensduurverlenging van deze kades en bruggen gewenst. Niets doen leidt tot instorting en daardoor gevaarlijke situaties. Met vervanging door nieuwbouw gaat werelderfgoed verloren. Reparatie van deze kades is een ingewikkeld proces, vanwege de verkeersdrukte. Het liefst wil je levensduurverlenging van kades en bruggen door gericht op cruciale plekken in te grijpen en verbeteringen aan te brengen. Goede monitoring is cruciaal om prioriteiten voor herstel of andere maatregelen te bepalen. De huidige wijze van monitoring is erg arbeidsintensief en kostbaar, en daardoor laagfrequent. In dit project willen we een betaalbare en schaalbare oplossing ontwikkelen die minimaal10 jaar meegaat en het hele areaal minimaal elke 24 uur kan monitoren. Beeliners wil hiertoe een op afstand uitleesbaar systeem ontwikkelen, waar een uitleesbare digitale baksteen die hoekverdraaiing en trillingen monitort een essentieel onderdeel van vormt. De baksteen moet gemakkelijk te installeren zijn in kademuren en bij bruggen en het aanzicht niet verstoren. PW waterbouw is één van de beoogde eindgebruikers (onderhoud) van de baksteen en wil het systeem binnen Amsterdam toepassen. De focus in dit onderzoek ligt enerzijds op de ontwikkeling van een methodiek die het mogelijk maakt om oude stenen na te maken met geïntegreerde slimme elektronica en anderzijds het opleveren van een aantal prototypes welke het mogelijk maakt om het concept van “de slimme customized (bak)steen” te testen. Doordat toepassingen liggen in bestaande oude bouwwerken willen we onderzoeken of dit middels 3D printen (oa. beton en kunststof) kan worden gerealiseerd. Vormen en kleur van de oudere stenen wijken immers af van de huidige traditionele bouwmaterialen. De doelstelling is om de digitale baksteen te integreren in objecten welk op de UNESCO wereld erfgoed lijst staan.