De klimaatverandering was de afgelopen zomer met zijn heftige hittegolven wederom voelbaar. Warmterecords werden verbroken en stedelingen zochten massaal verkoeling buiten de stad. Volgens het Koninklijke Nederlandse Meteorologisch Instituut (KNMI) zullen hittegolven komende jaren vaker voorkomen en heviger zijn. Dit geeft een belangrijke aanleiding om de gehele inrichting van onze steden te herzien. Immers, we willen onze steden ook bij hoge temperaturen leefbaar houden.
MULTIFILE
De zomer van 2018 gaat de geschiedenis in als ‘de droogste zomer’ en dit zal vaker voorkomen. (Inter-)nationale overheden, kennisinstituten en adviesbureausvragen zich af of de klimaatadaptieve regenwatervoorzieningen die de laatstedecennia op veel plaatsen zijn aangelegd, de intensievere buien na deze droge perioden goed kunnen verwerken.
Voedsel en voeding gaan ons letterlijk en figuurlijk aan het hart. De Nederlandse consument eet volgens het Wereld Natuur Fonds jaarlijks bijna 20m2 Amazone-oerwoud weg en is daarmee de grootste Amazoneveelvraat van Europa. We staan voor een even complexe als noodzakelijke opgave: het realiseren van een duurzaam voedselsysteem dat geen beslag legt op waardevol land, bodem, water, fossiele energie en andere grondstoffen. Het huidige voedselsysteem is grootschalig, globaal georiënteerd en leidt tot vele onverwachte en ongewenste neveneffecten. Nieuwe oplossingen voor duurzame circulaire voedselvoorziening zijn daarom gewenst. Een mogelijke oplossingsrichting is het verkorten en lokaal maken van ‘voedselvoortbrengingsketens’ door participatie van producent en consument in een co-creatieproces. Het gezamenlijk ontwikkelen van iconische voorbeelden inspireert producenten en consumenten andere ontwikkelingspaden te overwegen. Lokale grassroot-initiatieven zijn voorbeelden van kleinschalige bottom-up ontwikkelingen die, indien succesvol, als goodpractice op grotere schaal uitgerold kunnen worden. Dit project heeft tot doel met een aantal lokale grassroot-initiatieven nieuwe korte lokale ketens te ontwikkelen en te optimaliseren die als “goodpractice”-voorbeeld kunnen dienen. Creativiteit van ondernemers, burgers en consumenten met verschillende culturele inspiratie wordt benut voor het realiseren van nieuwe lokale korte voedselketens met de tuinbouwkas als uitgangspunt. Het project ontwikkelt in co-creatie twee nieuwe productconcepten in een multiculturele setting en realiseert deze concepten in de kas van de historische tuinbouwschool Frederiksoord in Drenthe
Voedsel en voeding gaan ons letterlijk en figuurlijk aan het hart. De Nederlandse consument eet volgens het Wereld Natuur Fonds jaarlijks bijna 20m2 Amazone-oerwoud weg en is daarmee de grootste Amazoneveelvraat van Europa. We staan voor een even complexe als noodzakelijke opgave: het realiseren van een duurzaam voedselsysteem dat geen beslag legt op waardevol land, bodem, water, fossiele energie en andere grondstoffen. Het huidige voedselsysteem is grootschalig, globaal georiënteerd en leidt tot vele onverwachte en ongewenste neveneffecten. Nieuwe oplossingen voor duurzame circulaire voedselvoorziening zijn daarom gewenst. Een mogelijke oplossingsrichting is het verkorten en lokaal maken van ‘voedselvoortbrengingsketens’ door participatie van producent en consument in een co-creatieproces. Het gezamenlijk ontwikkelen van iconische voorbeelden inspireert producenten en consumenten andere ontwikkelingspaden te overwegen. Lokale grassroot-initiatieven zijn voorbeelden van kleinschalige bottom-up ontwikkelingen die, indien succesvol, als goodpractice op grotere schaal uitgerold kunnen worden. Dit project heeft tot doel met een aantal lokale grassroot-initiatieven nieuwe korte lokale ketens te ontwikkelen en te optimaliseren die als “goodpractice”-voorbeeld kunnen dienen. Creativiteit van ondernemers, burgers en consumenten met verschillende culturele inspiratie wordt benut voor het realiseren van nieuwe lokale korte voedselketens met de tuinbouwkas als uitgangspunt. Het project ontwikkelt in co-creatie twee nieuwe productconcepten in een multiculturele setting en realiseert deze concepten in de kas van de historische tuinbouwschool Frederiksoord in Drenthe.
Klimaatverandering zet de leefbaarheid in grote steden onder druk. Volgens de KNMI’21 scenario’s moeten we in de toekomst rekening houden met hogere temperaturen, nattere winters, heftigere buien en drogere zomers. Om ons voor te bereiden op de risico’s van extreem weer zijn aanpassingen aan de leefomgeving nodig, ofwel klimaatadaptatie. Nederlandse gemeenten hebben de ambitie om in 2050 klimaatbestendig en waterrobuust te zijn. Om dat te halen moet elke ‘schop in de grond’ worden benut. Gemeenten hanteren echter veel verschillende richtlijnen ten aanzien van klimaatbestendig en waterrobuust. Ook een gedetaileerd overzicht aan gerealiseerde adaptatieprojecten en de effectiviteit hiervan ontbreekt. Gemeenten kunnen daardoor moeilijk antwoord geven op de vraag hoe ver zij zijn in de realisatie van hun ambitie om in 2050 klimaatbestendig en waterrobuust te zijn ingericht en kunnen daardoor niet bepalen wat nog nodig is in toekomstige plannen. Tijdens de vraagarticulatie in drie adaptatieregio’s gaven publieke partijen dan ook aan hier ondersteuning bij nodig te hebben en kennis en ervaringen te willen uitwisselen. Het doel van het project de Klimaat-Adaptatie-Monitor (KAM) is dan ook gemeenten te helpen met klimaatadaptatie door samen een monitor voor klimaatadaptatie te ontwikkelen. De vraag die daarin centraal staat is: Op welke wijze kunnen gemeenten monitoren hoezeer ze hun doelen ten aanzien van klimaatbestendigheid richting 2050 in de praktijk bereiken en indien nodig bijsturen? Het project de Klimaat-Adaptatie-Monitor brengt een consortium samen van circa vijftig publieke partijen (drie Deltaplan Ruimtelijke adaptatie (DPRA) werkregio’s bestaande uit gemeenten en waterschappen), twee kennisinstellingen, vier MKB-ondernemingen en een ingenieursbureau. Dit consortium gaat onderzoek doen naar de implementatie van klimaatadaptatie in de praktijk en de ontwikkeling van een monitor voor de klimaatadaptatie, teneinde de gemeentelijke professional te ondersteunen en weloverwogen de klimaatadaptatie samen te versnellen.
