Dienst van SURF
© 2025 SURF
Den Haag en haar bewoners behielden tijdens de coronacrisis hun veerkracht. Dat was grotendeels dankzij de inzet van wijkinitiatieven, zeggen de Haagse onderzoekers Hasse van der Veen, Jan Maessen, en Katja Rusinovic. Een succes om te behouden, ook buiten crisistijd. Terwijl organisaties zoals voedselbanken en buurthuizen tijdens de eerste coronagolf hun deuren sloten, waren wijkinitiatieven zichtbaarder dan ooit. Met donaties van burgers en bedrijven organiseerden ze maaltijdvoorzieningen, balkonconcerten en lokale boodschappendiensten. Dat krachtige vertoon van wijkinitiatieven roept vragen op. Hoe komt het dat wijkinitiatieven bleven functioneren en de meer formele welzijnsorganisaties niet? En hoe kunnen we ervoor zorgen dat wijkinitiatieven ook buiten crisistijd blijven floreren?
MULTIFILE
Dementievriendelijkheid, wat verstaan we daaronder? Een mooi woord voor de inclusie van mensen met dementie en mantelzorgers in de maatschappij. Op dit moment zijn er in Nederland al 280.000 mensen die leven met dementie. In 2040 is dit aantal naar verwachting verdubbeld naar meer dan een half miljoen. Grote kans dat we er allemaal in meer of mindere mate in onze eigen omgeving mee te maken krijgen. Tijdens het werk, in de familie- of vriendenkring, maar ook in de eigen buurt of de eigen straat.
Met dit rapport zijn aanknopingspunten in kaart gebracht voor het bevorderen van samenwerking tussen formele en informele steunstructuren in de wijk. De aanknopingspunten vormen een aanzet tot het duurzaam ondersteunen en uitbouwen van wijk- en herstelgerichte ggz.
Enschede helpen ‘wederopbloeien’. Dat beogen we met deze ‘impuls’. We starten een interdisciplinair project, waarin studenten van vier Enschedese kennisinstellingen samenwerken aan een aantal concepten dat initiatieven van bewoners stimuleert. Die concepten komen voort uit een ‘Design contest’ die vlak voor de zomer plaatsvond. In kwartiel 2 geeft een groep van 8-10 studenten daar verder vorm aan, en experimenteren ze er mee, in één of enkele Enschedese wijken. De vraag die we vlak voor de zomer stelden in het kader van die ‘Design Contest was: “Hoe kunnen we gebruik maken van de kennis en kunde van studenten bij het mobiliseren van ideeen en initiatieven op wijk/buurtniveau in Enschede?” Eén aanleiding daarvoor was de reflectie van de Wetenschappelijke Board Enschede op de impact van de Corona-crisis op de stad (dd 15 juni 2020). Zij concludeerde dat het voor de gemeente nodig is om ‘lokaal veerkracht’ te benutten en te zoeken naar een nieuw samenspel met inwoners. Dit met als doel te komen tot creatieve, gezamenlijke, lokale initiatieven (in buurten en wijken) die de stad helpen ‘wederopbloeien’ na de Corona-crisis. De drie winnende concepten van de contest gingen over: - een fysieke toolkit voor design thinking in de wijk - in te zetten mét bewoners, - een manier om via QR-codes input op te halen in de wijk en daar met een team studenten (vanuit een ideeen-bus) aan te werken, - een app om initiatiefnemers in wijken aan elkaar te koppelen om elkaars initiatieven te helpen slagen. Met deze Impuls willen we studenten uitdagen een rol te spelen bij die ‘wederopbloei’, door (enkele van) de winnende concepten van de contest werkelijk vorm te geven en er met inwoners mee te experimenteren. In de wijk, als plek waar initiatieven geboren worden en als rijke leeromgeving voor studenten.