Dienst van SURF
© 2025 SURF
Het belang van een onderzoekende houding wordt benadrukt, die begint met nieuwsgierigheid, niet alleen voor jonge kinderen maar ook voor onderwijsprofessionals. Op Hogeschool KPZ wordt in het natuuronderwijscurriculum veel nadruk gelegd op deze houding, met de module buitenonderwijs als voorbeeld.
Studenten bereiden een NW&T les voor aan de hand van het 5-stappenplan voor natuuronderwijs (didactisering van een onderzoekscylus) en zetten daarbij de werkvorm ‘observatie- en demonstratiekring’ in. Daarbij moeten zij ter voorbereiding aangeven welke (leerlinggerichte) vragen zij de leerlingen willen stellen (afhankelijk van de fase in de les / stappenplan) en wat voor antwoorden zij van lln verwachten n.a.v. die vragen. Na afloop wordt de coach op de werkplek (=observant) o.a. gevraagd aan te geven in hoeverre dit is gelukt.
Ligtharts ‘pedagogiek van het volle leven’ maakt deel uit van de beweging van de reformpedagogiek die streefde naar vernieuwing van het onderwijs rond het begin van de 20e eeuw. Waar de meeste reformpedagogen een leerstoforiëntatie afwijzen en liever aansluiting zoeken bij belangstelling van het kind, gaat het Ligthart er juist om door middel van de leerstof de belangstelling van het kind te wekken. Een dergelijk uitgangspunt stelt eisen aan leerstof én leerkracht. Voor Ligthart nemen plaat en vertelling, spel en zelfwerkzaamheid daarbij een belangrijke plaats in. De kunst van het onderwijzen biedt een overzicht van de pedagogiek van Jan Ligthart met bijzondere aandacht voor zijn onderwijskundige en antropologische uitgangspunten. Samen met ‘Kennis der natuur, Het natuuronderwijs van Eli Heimans en Jac.P. Thijsse’ (J.M. Praamsma, Utrecht 1995) vormt het een tweeluik over de zaakpedagogische onderwijsvernieuwing aan het begin van de 20e eeuw.