Dienst van SURF
© 2025 SURF
Opinie door Berno van Meijel: 'We hebben de plicht om ervoor te zorgen dat verpleegkundigen in de toekomst goed beslagen ten ijs komen om goede - en slimme - zorg te verlenen bij een groeiende zorgvraag en met mindere middelen. Meer met minder dus. De nieuwe beroepsprofielen bieden daarbij vooral kansen'.
De ggz-zorg is steeds complexer geworden. De nieuwe beroepsprofielen bieden contouren om de verpleegkunde binnen de ggz op deze complexiteit af te stemmen, maar de uitwerking zal nog veel inspanning vergen. Zo betoogt Berno van Meijel, lector ggz-verpleegkunde.
MULTIFILE
Background Interprofessional education is promoted as a means of enhancing future collaborative practice in healthcare. We developed a learning activity in which undergraduate medical, nursing and allied healthcare students practice interprofessional collaboration during a student-led interprofessional team meeting. Design and delivery During their clinical rotation at a family physician’s practice, each medical student visits a frail elderly patient and prepares a care plan for the patient. At a student-led interprofessional team meeting, medical, nursing and allied healthcare students jointly review these care plans. Subsequently, participating students reflect on their interprofessional collaboration during the team meeting, both collectively and individually. Every 4 weeks, six interprofessional team meetings take place. Each team comprises 9–10 students from various healthcare professions, and meets once. To date an average of 360 medical and 360 nursing and allied healthcare students have participated in this course annually. Evaluation Students mostly reported positive experiences, including the opportunity to learn with, from and about other healthcare professions in the course of jointly reviewing care plans, and feeling collectively responsible for the care of the patients involved. Additionally, students reported a better understanding of the contextual factors at hand. The variety of patient cases, diversity of participating health professions, and the course material need improvement. Conclusion Students from participating institutions confirmed that attending a student-led interprofessional team meeting had enabled them to learn with, from and about other health professions in an active role. The use of real-life cases and the educational design contributed to the positive outcome of this interprofessional learning activity.
In dit project wordt onderzoek gedaan naar de 21st century skills van de verzorgende en begeleider in de zorgsector. Het zijn beroepen waarin de tekorten snel oplopen én waar tegelijkertijd een terugloop van het aantal studenten voor de opleidingen is. Op opleidingsniveau heeft o.a. Da Vinci college een brede opleiding gerealiseerd met drie uitstroomprofielen. Hierdoor worden studenten breder opgeleid en kunnen na de opleiding flexibeler ingezet worden. Bovendien hoeven ze pas later een keuze te maken, hetgeen o.a. de uitval vermindert. Maar ook het werk zelf verandert, mede als gevolg van een veranderende visie op gezondheid en nadruk op meer zelfregie. Dit betekent dat het beroepsbeeld (beroepshandelingen, beroepsproducten en gevraagde competenties), ook verandert. Er ligt meer nadruk op de 21st century skills. Hoe ziet het nieuwe beroepsbeeld er uit? Voor opleidingen en ook voor zorgorganisaties die hun verzorgenden en begeleiders willen bijscholen of nieuwe medewerkers willen aantrekken is het zaak om zicht te krijgen op wat er precies verandert in de beroepsprofielen en hoe de bijbehorende 21st century skills er uit zien. Dit onderzoek beoogt een realistisch, concreet én ook aantrekkelijk beroepsbeeld te genereren, door de 21st century skills te koppelen aan actuele (kritische) beroepshandelingen en -producten. Dit beeld wordt gerelateerd aan de (veranderende) context én -in een narratief- gekoppeld aan een persoon. Daarmee werken we voorbeelden uit van breed opgeleide zorgmedewerkers in de beroepspraktijk, inclusief les-/voorlichtingsmateriaal, om geïnteresseerde scholieren, studenten en professionals daar zo goed mogelijk op voor te bereiden en een gefundeerde keuze te bevorderen. Bovendien is dit project een voorbeeld hoe maatschappelijke organisaties en onderwijs samen kunnen werken aan vernieuwing van functieprofielen én aan toekomstbestendig opleiden tbv de veranderende arbeidsmarkt. Het is tevens voorbeeld voor andere beroepen, vandaar de parallelle aanvraag Crossovers in de techniek (ook Inholland en De Haagse Hogeschool).
In dit project ontwikkelen we de Helpende Hand methode. Deze methode helpt professionals in zorg en welzijn en hun organisaties om technologie betekenisvol in te zetten voor mensen met een ernstige meervoudige beperking door gebruik te maken van ervaringskennis van het informele netwerk. Dit project sluit aan bij de landelijke ontwikkeling om het informele netwerk – familie, naasten en vrijwilligers – meer bij de zorg en ondersteuning te betrekken. De ervaringskennis van het informele netwerk is belangrijk in het contact met professionele hulpverleners; het heeft een positief effect op de tevredenheid en mate van activering van de cliënten. Professionals zoeken hierbij naar mogelijkheden om de samenwerking te versterken. Daarbij wordt steeds vaker geëxperimenteerd met ondersteunende technologie. Professionals, cliënten en hun netwerk vinden het lastig om de zorgbehoefte te vertalen in een geschikte, persoonlijke technologische oplossing. Goede samenwerking en communicatie tussen formele zorg, informele zorg, beleidsmakers en aanbieders van technologie zijn nodig om duurzaam gebruik te kunnen maken van ervaringskennis in de zorg en begeleiding. Via zes co-design case studies ontwikkelen we de Helpende Hand methodiek. Deze methodiek voorziet in de behoefte van alle betrokken stakeholders om de beschikbare technologie persoonlijker te maken en die tevens aansluit bij de capaciteiten en persoonlijke doelen van de cliënt. Daarnaast ontwikkelen we een maatschappelijke businesscase waarin de maatschappelijke waarden en lasten van de Helpende Hand methode voor alle stakeholders in kaart worden gebracht en hoe de methode duurzaam verankerd kan worden in de betrokken organisaties. De kennis uit dit project levert waardevolle input voor toekomstbestendige beroepsprofielen voor professionals werkzaam in zorg en welzijn, die zich steeds nadrukkelijker richten op de afstemming tussen formele en informele ondersteuning.
In een A.I.-gedreven toekomst, waarin mens-machine interactie een centrale positie inneemt, hebben creatieve professionals (bijv. communicatie-professionals, ontwerpers, contentspecialisten) een belangrijke rol te vervullen. Hun kennis en vaardigheden op het gebied van interpersoonlijke communicatie en (interaction)design zijn van grote waarde om A.I.-oplossingen te ontwikkelen die behulpzaam, natuurlijk en overtuigend zijn in de interactie met mensen. Om deze rol te claimen moeten creatieve professionals wél nieuwe kennis en vaardigheden ontwikkelen op het gebied van A.I., wat voor velen een grote uitdaging is. In het project “Say hi to A.I.” wordt een consortium op de been gebracht van mkb-bedrijven die pioniers zijn in het ontwikkelen van A.I.-toepassingen voor communicatiedoeleinden. Een gezamenlijke ambitie is om de positie van creatieve professionals te versterken in een A.I.-gedreven toekomst. Met een multi-method opzet onderzoeken we waar creatieve professionals staan in de (strategische) adoptie van A.I., hoe zij toepassingen van A.I. effectief (kunnen) inzetten en integreren met de menselijke maat, en wat dat aan nieuwe kennis en vaardigheden vraagt. Dat doen we in relatie tot drie toepassingsgebieden van A.I. binnen communicatieprocessen: (1) contentcreatie, (2) interactie, en (3) analytics. Op basis van ontwikkelde inzichten wordt een kennisagenda opgesteld voor een vervolgaanvraag. Ook wordt met deze inzichten toekomstbestendige beroepsprofielen ontwikkeld, om zo een impuls te geven aan (1) de verdere professionalisering van bestaande beroepen binnen de creatieve industrie die zich bezighouden met het vormgeven van interacties tussen mensen, producten en organisaties en (2) de ontwikkeling van hybrid jobs die ontstaan op het grensvlak van A.I., communicatie en design, die om interdisciplinaire kennis en vaardigheden vragen. Resultaten worden gedeeld via publicaties en workshops die professionals, studenten docenten en onderzoekers bijeenbrengt op dit thema om innovatie te stimuleren in de beroepspraktijk en het onderwijs.