Structuur-activiteits relaties van nieuwe muggenwerende stoffen

Het project richt zich op de identificatie en ontwikkeling van stoffen die beten van geleedpotigen (muggen, vliegen en teken) voorkomen en daarmee de verspreiding van zogenaamde vector-gebonden ziekten voorkomen. Wereldwijd sterven jaarlijks ruim een miljoen mensen aan vector-gebonden ziekten, met name in lage- en midden-inkomen landen. Daarnaast is er een enorme impact op kwaliteit van leven en economische voorspoed door morbiditeit van ziekten bij mens en landbouwhuisdieren. Muggenwerende stoffen (repellents) zijn effectief in bescherming tegen ziekmakende geleedpotigen. De meest gebruikte stof DEET heeft echter een zwakke activiteit waardoor het in hoge concentraties wordt gebruikt (tot wel 100%). Dit leidt tot huidirritatie bij een deel van de gebruikers. Bovendien heeft DEET een plasticoplossend effect en tast kleding en gebruiksvoorwerpen aan. Er is behoefte aan nieuwe potente en veilige stoffen voor protectie tegen beten van ziekmakende geleedpotigen.
Middels kunstmatige intelligentie en biologische testen zijn 20 stoffen geselecteerd met een potente muggenwerende activiteit. Van de stoffen die activiteit lieten zien en geen toxiciteits alerts en een goede synthesiseerbaarheid hadden zijn analoga besteld die veel op de eerste structuren lijken. Deze zijn vervolgens ook weer getest. Dit leverde eerste inzichten op in structuur-activiteits relaties (SAR).
Via een klassieke benadering van ligand optimalisatie (in dit geval mogelijke reukreceptoren) gaan we de meest belovende series verder onderzoeken door analoga te maken om zo verder de SAR te fine-tunen voor effectiviteit. Daarnaast zal ook onderzocht worden welke eigenschappen van de moleculen betrokken zijn bij de werkingsduur. Doelstelling is dus inzicht krijgen in de moleculaire kenmerken en eigenschappen betrokken in activiteit en werkingsduur.

Indien veelbelovend zullen de resultaten van dit verkennende onderzoek daarna in een vervolgproject met betrokkenheid van ook andere partners (synthese, toxiciteit, formulering, marketing) verder ontwikkeld worden met als doel het naar de markt te brengen